Atölye Z ile “Beden ve Mekan Halleri”

“Beden ve Mekan Halleri”, "Çağdaş Mimarlığın Kodları" stüdyolar dizisi bağlamında, atölyez'de 2020-2021 bahar yarıyılında üretilen işleri kapsayan bir tema.

Mekanın hallerini araştırmak üzere farklı bağlamlar kuran tematik çerçevelerden biri olan “Beden ve Mekan Halleri”, daha önce atölyez’de yürütülmüş olan “Hane Halleri”, “Yeryüzü Halleri”, “Kent halleri” temalarıyla bir bütünlük oluşturuyor. Bir yandan bedeni mekan kurucu yapısal bir unsur olarak ele almak, diğer yandan da mekanı bedeni yeniden kuran bir mekanizma olarak sorunlaştırmak üzere bir araştırma alanı açıyor. Bedeni mekan olarak, mekanı da beden olarak yeniden düşünmeyi önererek, onları tek bir oluş halinin iki farklı tezahürü olarak tartışıyor.

“Beden ve Mekan Halleri”, atölyez’de “aşırı disiplinsiz işler” ve “disiplinsiz işler” olarak iki bölüm halinde işlenmiş bir tema. “aşırı disiplinsiz işler” bölümünde gerçekleştirilen stüdyo üretimleri, altı haftalık bir sürece yayılıyor.

9-10 kişilik 8 çalışma ekibine ayrılan öğrenciler, bireysel olarak ürettikleri işleri birbiri ile etkileşim halinde yürütüp, ilişkilendirerek ekip işlerini oluşturdu.

Farklı eylem temaları bağlamında bedenin hareketlerini inceleyen tasarım ekipleri, analog ve dijital modeller ile bedeni onu oluşturan yapısal unsurlar üzerinden inceledi.

Her bir öğrenci kendi beden karakteristiğine uygun olarak, kendi beden ölçülerinde modelini üretip, ele aldığı eylemin oluşturduğu bedensel hareket akışını kesitler halinde inceledi.

Hareket pozları, pozlar arasındaki geçişler ve pozları var eden bedensel unsurlar üzerine çalışıldı.

Eylemin hareket formlarını görünür kılan çeşitli topolojik harita çıkarma yöntemlerini kullanarak, bedenin oluşturduğu mekânsal örüntüleri araştırdılar.

Her tasarım ekibi kendi içinde belirli analiz ve ilişkilendirme yöntemleri uygulayarak, ele aldığı eylem temasına ilişkin tartışmasını kurdu.

Bu bölümde mimarlığın dışındaki alanlara yaygın olarak üretilen işler, bedeni bir yandan eylemsel süreklilikler içinde ifade ederken, diğer yandan da mekânsal uzanımları bağlamında tartışmıştır.

“disiplinsiz işler” bölümünde gerçekleştirilen stüdyo üretimleri ise, on haftalık bir sürece yayılıyor. 3-4 kişilik 23 tasarım ekibine ayrılan öğrenciler, kolektif üretimler gerçekleştirdi.

Her bir tasarım ekibi, bir tiyatro metni seçerek, metnin içeriğiyle ilişkili bir performans mekanı tasarlama problemine odaklandı.

Tiyatro metninin içeriğine bağlı olarak, Türkiye bağlamında farklı kentleri proje alanı olarak belirleyen ekipler, kentsel kamusal mekan işlevi gören performans mekânı kurgularını deneyledi.

Performansı beden ölçeğinden kentsel ölçeğe doğru rezonanslar oluşturan mekansal düzenlemeler üzerinden ele aldılar.

Ekiplerin üretimleri sadece mimari işlerin üretimiyle de sınırlı kalmadı.

“aşırı disiplinsiz işler” bölümünde edindikleri becerileri bu bölüme aktaran tasarım ekipleri, tasarladıkları mekanın performatif kurgusunu animasyonlar üreterek deneyime açtı.

Tiyatro metinleri doğrultusunda oyun kurguları oluşturularak, ekiplerce tasarlanan mekanlarda gerçekleşmesi düşünülen performanslar video halinde görselleştirildi.

“Beden ve Mekan Halleri”, tema bağlamında üretilen işlerin yanı sıra, stüdyoda deneylenen temsiliyet ve kurgu biçimleriyle de disiplinsiz bir bağlamda mimarlık üretimine dair tartışma açıyor. Mimarlığı farklı temsiliyet alanlarında etkileşimli olarak üretmenin yollarını araştırıyor.

Çalışmaların tümüne alttaki linklerden ulaşılabilir:

atolyez0.blogspot.com / www.youtube.com

Atölye Z Yürütücüleri: Adnan Aksu, İrem Yılmaz, Tugba Ersen, Ezgi Başar Çelen, Sinem Yıldırım, Deniz Uygur