Katılımcı, Kore Savaşı Anma Alanı ve Ziyaretçi Merkezi Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

Karargahtaki telsizden orada topçu keşif görevinde olan Teğmen Mehmet Gönenç’ in mesajı duyuldu:

‘Bulunduğumuz tepeyi düşman ele geçirdi. Çok fazla adam kaybettik. Telsiz operatörümüz şehit oldu. Koordinatları veriyorum, bataryaları ateşleyin.’

Karargahta bulunan iletişim subayı cevap verdi:

‘Bulunduğunuz bölgenin koordinatlarını veriyorsunuz!’

Unutulan Savaşın Kronolojisi / Kore 1950-1953

Ana Strateji

Tasarımın ana stratejisi 4 kalemde toplanabilir :

1.Doğal unsurlara olan farkındalığın arttırılması

2.Her yaş grubundan tüm bireylere hitap eden, gece – gündüz aktif bir şekilde kullanılabilen, geçmişi yaşatıp hissettirebilen kapsayıcı bir ziyaretçi merkezi kurgusu

3.Aktif olarak rol alan ziyaretçinin kendi iç dünyası ile baş başa kalabileceği, anma eyleminin gerçekleşebilmesi için gerekli hissiyatın oluşabileceği anma alanı tasarımı

4.Topoğrafyaya uyan onu takip eden sürdürülebilir tasarım yaklaşımı benimsenerek açık – yarı açık – kapalı alan ayrımının ortadan kaldırıldığı rekreasyon alanı oluşumu

1. Mevcut Arazi & Doğal Unsurlar

Trakya’nın sanayi ve ticaret merkezlerinden biri olan Lüleburgaz, Kırklareli’nin en büyük ilçesidir. Kuzeyde Lüleburgaz Deresi yatağı ile sınırlı olan arsa Lüleburgaz’ın kuzey girişinde, Pınarhisar Yolu ile Hamitabat Yolu kesişiminde bulunur. Güney ucu yoğun bitki örtüsüne sahip olup, dere yatağının bulunduğu kuzey ucuna doğru meyillidir.

Bitki örtüsü ve Lüleburgaz deresi arsanın karakterini yansıtan en önemli doğal unsurlardandır.

2. Ulaşım Stratejisi

1. Yaya olarak & Bisiklet ile ulaşım
   Patika / Ön meydan / Kamusal rekreasyon alanı
2. Otobüs, minibüs vb. toplu taşıma ile ulaşım
   Araç yaklaşım cebi / Giriş meydanı
3. Özel araçla ulaşım
   Otopark

Otopark Alanı

Arsanın kuzeydoğu ucunda bulunan ağaçlardan yoksun alan otopark alanı olarak değerlendirilmiştir. Otopark girişi, Lüleburgaz merkezi ile şehirlerarası otoyolu birbirine bağlayan Yenihisar yolu üzerinden sağlanmıştır.

Giriş Meydanı

Otopark alanı ile kamusal rekreasyon alanını arasında kalan ve bu alanları birbirine bağlayan alan giriş meydanı olarak ele alınmış, tasarlanan araç yaklaşım cebi taksi, otobüs, minibüs vb. taşıtlarla sağlanacak olan ulaşımı mümkün kılar.

Ön Meydan (Kamusal Rekreasyon Alanı)

Arsanın güney ucunda bulunan yoğun bitki örtüsü korumaya değer bulunmuştur. Yol boyunca lineer olarak devam eden kaldırıma alternatif olarak tasarlanan patika yol sayesinde bu ağaçlık alan, kamusal rekreasyon alanı olarak işlevlendirilmiştir. Toplanma noktasından itibaren kullanıcılarına doğayı deneyimleme fırsatı sunan patika, ağaçların içinden farklı doğrultularda ilerleyen alternatif ulaşım yolu sunar.

3. Ziyaret Aksı (Barış Yolu)

Arsanın güney ucunda bulunan toplanma alanı ile başlayan ziyaret aksı, kamusal rekreasyon alanı olarak işlevlendirilen ağaçlık alanla devam eder. Giriş meydanına ulaşıldığında faklı taşıtlarla ulaşımını sağlayan ziyaretçilerde aksa dahil olur. Aks Lüleburgaz Nehri’ne dokunur, çeperinde ilerler ve tekrar geri döner.

Ziyaretçilere arsanın sahip olduğu tüm doğal unsurları yaşatan aks ziyaretçiyi pasivize etmez aksine onları dolanmaya, deneyimlemeye ve görmeye teşvik eder.

4. Ziyaretçi Merkezi ve Anma Alanı Program Yerleşimi

Arsanın konumu, topoğrafik yapısı, barındırdığı bitki örtüsü ile programın içeriği, kapalı alanların yarı açık- açık alanlarla kuracağı ilişki vb. girdiler yapının bir arada çözümlenmesini engeller. Program bölünerek ziyaret aksı boyunca uygun noktalara yerleştirililir.

Anma Alanı

Arazinin en kuzeyinde, Lüleburgaz nehrinin çeperinde, araç yollarından mümkün olduğu kadar uzakta yer alan anma alanı, ziyaretçisine iç dünyası ile başbaşa kalabileceği bir mekan sunar.

Sosyal Birimler (Kütüphane & Kafe)

Giriş meydanı ile doğrudan ilişki kuracak şekilde ziyaret aksına yerleştirilen sosyal birimler alanın merkezinde yer alır. Bağımsız oluşu gece – gündüz 24 saat hizmet verebilmeyi olanaklı kılar.

Sergi Birimleri (Geçici-Kalıcı Sergi)

Ziyaret aksını tanımlarken anma alanının sınırlarını belirler. Görece daha yüksek olduğundan arazinin gerisine çekilmiştir.

İdari Birimler – Teknik Hacimler

İdari kütle; otopark alanı, ziyaret aksı ve giriş meydanı arasında yer alır. Teknik hacimler bu kütlenin bodrum katında toplanmıştır.

5. Duvar – Yüzey

‘Duvar ağdalıdır, saklayıcıdır, geçen zamana karşı dirençlidir. Kendisine ve ardına ilişkin imalarla yüklüdür. Hafızaya, dolayısıyla geçmişe doğru açılır. Unutulmuş olanları üzerinde tutar.’
Bilgin, İ., Neredeyse Hiç

Birbiri üzerinden akarak ilerleyen duvarlar arsanın güney ucundan başlar. Anma alanının batı cephesini oluşturan ayırıcı duvarla son bulur. TDK duvarı ‘engel’ olarak da tanımlar. Ziyaret Aksı (Barış Yolu) ayıran, engel teşkil eden böylelikle savaşı hissettiren aynı zamanda geçmişe kapı açıp unutulmuş olanları hafızasında tutan duvarların arasından ilerler. Duvar artık engel değildir, tam tersine, geçmişi bu güne taşır ve onu ölümsüzleştirir.

6. Duvar – Hacimler

İnsanoğlunun oluşturduğu ilk hacim olan dolmenlerde olduğu gibi iki duvarın üstü kapatılarak hacim elde edilir. Bürüt betondan oluşan iki cephenin aksine diğer diğer iki cephe cam ile kapatılır. Dış mekanda olduğu gibi iç mekanda da duvarların arasından geçilerek ilerlenir. Böylece iç ve dış ayrımını kaybeder bütünleşir.

Kore Savaşı Anma Alanı / Anıtı

Sadece Kore Savaşı’nı Anma Gününde kullanılan mevcut anma alanı hiyerarşik bir sıralanmanın olduğu, maneviyattan yoksun, ziyaretçisini pasivize eden bir kurguya sahiptir. Hiyerarşik düzeni ortadan kaldıran, ziyaretçisini dolaşmaya davet eden doğa ile uyumlu olan anma alanı sadece anma gününde değil yılın her anında aktif olarak kullanılabilecek şekilde ele alınmıştır.

Kore’de savaşan her tümenin bir kapalı ismi vardı. Türk tugayına da North Star (Kutup Yıldızı – Kuzey Yıldızı) ismi verilmişti. İkizkenar üçgen forma sahip olan anma alanı iki ülkenin güçlü ilişkilerini yansıtır. Diğer kenarı ise kuzeye dönüktür, Lüleburgaz nehrini dinler Türk tugayına, Kutup Yıldızına bakar.

Her bir şehitin ismi korten çubuklara yazılır. Bu çubuklar anma alanının merkezinden 4.0 m ile 4.5 m arasındaki uzaklığa dikilir. Künyelerin bir araya gelmesiyle dairesel bir anıt ortaya çıkar.