- 22 Mart 2023
- 6949 defa okundu.
Adıyaman Turizm Sektörünü Canlandırma Projesi
Promete Proje & Erbuğ Mimarlık tarafından tasarlanan Adıyaman Turızm Sektörünü Canlandırma Projesi tamamlandı.
Ön bilgi:
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından Prof. Dr. Neriman Güçhan Şahin yönetiminde 2013 yılında hazırlanan “Kommagene Nemrut Gelişim Planı (KN-GP)” kapsamında tanımlanan proje, Adıyaman kent merkezinde Kommagene uygarlığını tanıtan kalıcı bir sergi mekanı (K-ODAK) ve Nemrut dağı çevresindeki dokuz ayrı ören yerinde ziyaretçi karşılama merkezleri ve çevre düzenlemelerini içeriyor. Hedeflenen, sergi ve promosyon faaliyetlerinin yanı sıra ziyarete açılacak yeni ören yerleri ile Adıyaman’da konaklama süresini artırmak, turizm yoluyla kentin sosyal ve ekonomik yaşamına katkı sağlamak.
Süreç:
2015 yılında Adıyaman Valiliği ile yapılan sözleşme sonrası Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü yönetiminde AB mevzuatına uygun olarak hazırlanan proje ve hesaplamalar bağımsız müşavirlerce denetlenmiş, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Parklar Müdürlüğü ve Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ndan onay aldıktan sonra Yapım, Denetim, Mal ve Hizmet alım ihale dosyaları hazırlanmış; inşaatlara başlandığı 2020 yılında yeni deprem yönetmeliğine göre proje revizyonları yapılarak binalar ve çevre düzenlemeleri 2022 yılında tamamlanmıştır.
Kommagene Kültür Merkezi (K-ODAK)
K-ODAK binası, deprem yönetmeliğince yetersiz olduğu saptanan mevcut İl Halk Kütüphane Binası yıkılarak aynı parselde tasarlanmıştır. Batısında Atatürk caddesi, Doğu ve Kuzeyde Adıyaman Müzesine komşu parselin güneyinde Demokrasi Parkı bulunmaktadır. Parseldeki elli yıllık yetişkin çınar ağaçlarını korumayı hedefleyerek tasarlanan binanın Bodrum ve Zemin katları kalıcı sergi, üst iki kat ise kent hafızasında önemli bir yeri olan ve öğrenciler tarafından oldukça yoğun kullanılan yeni Kütüphane mekanlarına ayrılmıştır. Atatürk caddesinden, korunan ağaçların tanımladığı bir iç sokaktan ulaşılan ana giriş holünden sergi mekanlarına ve kütüphaneye ayrı erişim sağlanarak bunların bağımsız kullanılabilmesi sağlanmıştır. Yine ana giriş holünün arkasında devam eden iç sokaktan Adıyaman Müzesine ayrı bir erişim sağlanmıştır. Cephe kaplamalarında ve ortak mekan zeminlerinde Adıyaman’da üretilen doğal taş kullanılmış, iç sokağa bakan cepheler ile Atatürk caddesi ve Demokrasi parkına bakan cepheler tamamen şeffaf tutulmuş, ancak güneş kırıcı metal mesh (galvaniz boyalı metal ızgara) ile perdelenmiştir. Çevre ve karşılama duvarlarında geleneksel taş duvar örgüsü kullanılmıştır.
Adıyaman Ören Yerleri
Kent merkezinde tasarlanan K-ODAK binasının yanı sıra proje kapsamında Kommagene Krallığı’nın en parlak dönemine ait ve 1987 yılında UNESCO Dünya Miras alanı olan Nemrut Dağı Hierothesionu (kült merkezi) tümülüsü çevresinde yer alan, halen ziyaretçi güzergahının da parçası olan Arsemia (Eski kale), Yeni Kale, Karakuş Tümülüsü ve Cendere Köprüsü ören yerlerine ek olarak Haydaran Kaya Kabartması ve Mezarları, Palanlı Mağarası, Turuş Kaya Mezarları, Eski Besni ve Kızılin Köprüsü ören yerlerini ziyaretçi pratiğine katmak projenin hedefleri arasındadır.
Ziyaretçi Karşılama Merkezleri
Anılan ören yerlerinde tasarlanan ziyaretçi karşılama merkezleri basit programlı yapılar olmasına karşın özel bir araştırma gerekmiştir. Tasarım kararları başta proje yararlanıcısı Adıyaman Valiliği olmak üzere ilgili taraflarla yapılan görüşmelerle belirginleşmiştir. Tasarımların birbirlerinden oldukça farklı niteliklere (ağaç, yol, eğim, yön, vb.) sahip alanlara kolaylıkla adapte edilebilir, tekrarlanabilir, işçilik hatalarına mahal vermeyen bir yöntemle kolaylıkla inşa edilebilir, sürdürülebilir, en az bakım gerektirecek detaylara sahip, yere-bağlama özgü, ziyaretçi pratiği açısından algıda kolaylık sağlayabilecek yeni bir mimari dil önermesi, ören yerlerinde daha sonraki olası gelişimi dikkate alan bir yaklaşımla ele alınması kararlaştırılmıştır.
Tasarım
Ziyaretçi karşılama merkezlerinde bir tanıtım ofisi, küçük bir sergileme bölümü ve çay-kahve otomatları, tuvaletler, elektro-mekanik odalar, ibadet ve dinlenme alanları / veranda dışında otopark, gezi parkuru, bilgi panoları, oturma bankları tasarımlarını da içeren çevre düzenleme projeleri hazırlanmıştır. Mimari programdaki işlevler ayrıştırılarak farklı kotlara, daha küçük alanlara adapte edilebilecek, mevcut yetişmiş ağaçları da dikkate alan yapı bileşenlerine dönüştürülmüş, her bir ören yerine özgü olarak yeniden kurgulanmıştır. Başka bir deyişle, tuvaletler, ibadet ve teknik mahaller ayrı, karşılama bankosu ve bazen kapalı sergi mahali ayrı birimler olarak kurgulanmış; gölgelik ya da veranda ise tüm alanlarda ilk algılanacak ve karşılama merkezlerinin dil bütünlüğünü kuracak yeni mimari eleman olarak tasarlanmıştır. Adıyaman ören yerleri peyzajının doğal ögesi, ya da başta Nemrut dağı olmak üzere tümülüslerin ana malzemesi kırma taş, bina cidarlarına taşınarak binaların mevcut peyzajın parçası haline getirilmesi hedeflenmiştir. Yine ören yerlerinin isimlerinin takıldığı, bazılarında engelli ulaşımı için rampanın da yerleştirildiği, karşılama duvarları K-ODAK binasındaki karşılama duvarı ile dil bütünlüğü sağlayacak biçimde ele alınmıştır.
Etiketler
