Afet haritanı kendin çiz

Gönüllüler dünyanın dört bir yanından girdikleri verilerle afet bölgelerinin haritalarını güncelliyor. Erciş'in de haritasını çıkaran gönüllülere katılmak için bir saatlik eğitim yeterli.

Bundan yedi yıl önce İngiltere’de “Büyük ölçekli haritalar neden bu kadar pahalı ve kamuya açık değil” diye soran bir gencin başlattığı OpenStreetMap (OSM) hareketi bugün 400 bin gönüllüsüyle dünyanın sokak sokak haritasını çıkarıyor, bu haritaları herkesin kullanımına sunuyor. Van depreminden sonra Kızılay çadır alanlarının da işaretlendiği, kamuya açık en ayrıntılı Erciş haritasını çıkaran OSM, şimdi daha çok Türkiyeliyi özgür harita hareketine katılmaya çağırıyor.

Wikipedia gibi

Türkçe’ye Açık Sokak Haritası olarak çevrilebilecek OSM Türkiye ekibinden, harita mühendisi Orkut Murat Yılmaz sistemi, “Wikipedia’daki gibi” diye anlatıyor. “Nasıl orada hepimiz herhangi bir maddeyi değiştirebiliyor ya da yeni bir madde ekleyebiliyoruz. OSM’de de metin yerine konum bilgisi kullanılıyor.” Yılmaz’ın verdiği bilgilere göre var olan bir harita üzerinde yıkılan bir binanın, kapanan bir sokağın, ya da gıda dağıtım noktasının yerini internet üzerinden işleyebiliyorsunuz. Ya da GPS (global positioning sytem, uydu üzerinden dünyada konumunuzu bildirten sistem) cihazı ya da iphone benzeri akıllı telefonlarınızla tesbit ettiğiniz koordinatları haritaya yerleştirebilirsiniz.

Yabancı gönüllüler için önemli

Herkesin yaklaşık bir saatlik eğitimle kullanabilir hale geleceği, dünyadaki tüm bölgelerin haritasını çıkarmayı hedefleyen OSM projesi afet durumlarında çok işe yarıyor ve özellikle de bölgeyi bilmeyen yabancı destek ekiplerinin yollarını vakit kaybetmeden bulmaları için kritik önem taşıyor.

Birleşmiş Milletler’de resmi kurtarma ekipleriyle OSM gibi veri havuzu oluşturan gönüllü grupları arasında protokol oluşturulması konusunda çalışan Süha Ülgen bu projenin çok önemli olduğunu belirterek “Amaç, Türkiye’de bu teknolojiyi hakkıyla kullanabilecek hem dünyadaki hem de ülkedeki afetlere yardımcı olacak bir nüvenin oluşturulması” diyor. OSM’nin 2010’daki Haiti depremindeki işlevine dikkat çeken Ülgen pek çok yardım gönüllüsünün bu güncel haritalardan ciddi şekilde faydalandığını söylüyor. Şu anda 30-35 kişi olan OSM Türkiye ekibinin genişlemesi için kullanım kılavuzu Türkçeleştirilmiş durumda. Ekip öncelikle Van’da geniş bir alanın daha ayrıntılı olarak haritasını çıkarmayı, böylece bölgeye gidecek yabancı gönüllülerin yollarını bulmalarına yardımcı olmayı hedefliyor. Gelecek hafta internet üzerinden bir eğitim vermeyi planlayan harita gönüllülerine twitter’da “vanharita” isimli kullanıcı üzerinden ulaşmak mümkün.