Katılımcı, Kadıköy Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

Örs Demir Architecture'ın "Kadıköy Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması" için tasarladığı proje önerisi.

Proje Raporu:

TASARIM SÜRECİNE BAŞLAMAK

KENT HARİTASINI OKUMAK

Kent haritası üzerinden yaptığımız okumalarda; projenin bulunduğu bölge, insan ve yapı yoğunluğunun yüksek olduğu, ayrıca araç ve yaya sirkülasyonunun yoğun olduğu; İstanbul’un önde gelen ilçelerinden Kadıköy’ün önemli bir buluşma, hareket, bağlantı noktasıdır.

Bölgedeki açık alan ve sosyal alanların yeterli olmaması ve sıkışmış yapı stoğunun tam ortasında bulunan alanda tasarıma başlarken birinci amacımız Türkiye ölçeğinde insanların koşulsuz ve karşılıksız iyi vakit geçirecekleri, sosyalleşecekleri alanlar ve meydanlar oluşturmaktır. Bununla birlikte aldığımız ilk tasarım kararı olabildiğince zemini geçirgen tasarlamak ve halkın kullanımına sosyal alanlar olarak sunmak olmuştur.

Yapı özel olarak tasarlanmış kolonlar üzerinde yükseltilerek; zemin kat kotu, zorunlu alanlar dışında boşaltılmıştır. Zemin kotunda kapalı mekan olarak, veznelerin de bulunduğu belediye girişleri, başkanlık girişi, kafeterya, kitap kafe ve satış birimleri bulunmaktadır. Tüm meydan binanın yerleşim aksına göre; açık, yarı açık sosyal alan olarak tasarlanmıştır.

Ayrıca yapının kent ölçeğinde mütevazi ve eşitlikçi bir tavrı olması hedeflenmiştir. Bununla birlikte konumlandığı alanda her yöne bıraktığı eşit boşluklar ve benzer cephe dili ile kentte insanlar için kapsayıcı bir çekim merkezi oluşturacaktır.

MEVCUT KAMU YAPILARI TİPOLOJİSİNİ OKUMAK

Belediye iç kullanım alan tasarımına başlama noktamız; aşina ve kullanıcısı olduğumuz kamu yapılarında gördüğümüz, derin çalışma alanları, bu alanların yarattığı karmaşa ve ziyaretçilerin düşünülmediği bekleme ve vakit geçirme alanlarına çözüm bulmak olmuştur. Bununla birlikte sosyal, yaşayan, kullanışlı ve sevilen mekanlar oluşturmak hedeflenmiştir.

Böylece aldığımız ikinci karar, tüm mekanların lineer çalışma düzeninde ve dış cephelerde olması. Tüm birimlerin direk ilişkide olduğu yine aydınlık ve keyifli bekleme çalışma alanları olması. Ayrıca yapının tam merkezine, tek kolu 45 mt olan, kare bir açık avlu tasarlamak olmuştur. Avlu fikri hem binayı görsel olarak her yönden geçirgen bir hale getirirken zengin ve keyifli alanları da elde etmemizi sağlamıştır.

Böylece Belediye iç kurgusu; dış cephede bulunan lineer çalışma alanları ve iç avluya bakan bekleme ve sosyal alanlar olarak kurgulanmıştır.

KORUNAN AĞAÇLAR

Alanda mevcut durumda varolan ve ağaç rölövesinde yerinde korunması belirtilen ağaçlar göz önünde bulundurularak, kütle yerleşimi belirlenmiştir. Korunması gereken tüm ağaçlar mevcut konumlarında korunmuştur. Korunması öngörülmeyen taşınabilecek nitelikteki ağaçların parsel çeperlerindeki ve bodrum kat otopark izleri dışında kalan alandaki ağaçların mevcut konumlarında kalması öngörülmüştür. Diğerlerinin ise, Kurbağalıdere’ye kadar olan alanda önerilen “Kent Park”a taşınması öngörülmüştür.

Tasarım kriteri olarak; alanın elverdiği her türlü imkan değerlendirerek, yeşil ve canlı bir doğal ortam oluşturmak amaçlanmıştır.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE EKOLOJİ

Tasarımında bir diğer kriterimiz ise, sürdürülebilirlik ve ekolojik tasarım oluşturabilmektedir. Yapı kütlesinde oluşturulan iç açık avlu; tüm kapalı mekanların doğal ışık almasını ve havalanmasını sağlamıştır. Çift cidar cam cepheler ile, kent silüetinde geçirgen bir kütle etkisi hedeflenmiştir.

Yapının kent içindeki varolma biçimi, çevresine estetik, sosyal, ekolojik anlamda katkı sağlaması ve dengeli bir yaşam alanı yaratması hedeflenmiştir. Yeşil alanlar ve doğal peyzajlar oluşturularak hem çevresel etkilerin azaltılmasına yardımcı olunmuş, hem de insanların yaşam kalitesini artırılmıştır.

MEKANSAL KURGU

KAPALI ALANLAR

Belediye binasında; doğu batı aksında konumlanan, iki adet ana giriş bulunmaktadır..

Kadıköy İlçesi ana yaklaşım aksı ve marmaray, metro, metrobüs, tramvay ve minibüs yolu toplu taşıma yaklaşımları göz önünde bulundurularak belediye doğu cephesi ana girişi Fahrettin Kerim Gökay Caddesi yönünde kurgulanmıştır.

Avlu dan olan ikinci ana belediye girişi ise parselin tüm çeperlerinden gelen yaya yollarının merkezinde ve batı yönünde kurgulanmıştır.

İç tasarımda, ihtiyaç programında bulunan başkan yardımcıları ve sorumlu olduğu müdürlükler direk bağlantılı olacak şekilde aynı katta tasarlanmıştır.

Başkanlık makamı ise, ayrı bir araç otopark ve yapı girişi ile birlikte 3. katta tüm birimleri ile yer almaktadır. Bunun yanında teraslı kat olan 4. katta başkanlık makamı ile direk dikey ilişkili bir üst düzey toplantı odası eklenmiştir.

Yemekhane, kafeterya, kreş vb sosyal alanlar 4. katta teras ile bağlantılı olarak tasarlanmıştır.

İç mekan kurgulanan tüm sirkülasyon alanları, ortak kullanım alanları, ortak toplantı alanları doğal hava ve ışık alan avlu ile ilişkili olacak şekilde kurgulanmıştır.

Yapı güvenlik kurgusu girişteki güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, danışmadan alınacak kart ve turnikeler ile sağlanacaktır. Halka açık otopark kullanımında belediye ana girişine yönlendirilen holler vasıtasıyla, güvenlik kontrolünden geçerek ulaşım sağlanmaktadır.

Personel ulaşımı için, binanın dört köşesinde personel kartı ile çalışan otopark bağlantılı servis asansörleri kurgulanmıştır. Bu servis asansörler aynı zamanda yemekhane arşiv vb programlara da hizmet verecektir.

Yangın tedbirleri ve güvenliği; mevcut yönetmelikler dikkate alınarak, alternatif kaçış noktaları oluşturulacak şekilde yapının dört köşesinde, dört adet yangın güvenlik holü ve yangın merdivenleri ile sağlanmaktadır. Tüm yapıda sprinkler sistemi yapılacaktır.

AVLU

Avlu ile, insanları bir araya getirirken doğayla uyumlu bir yaşam alanı yaratılmıştır. Halkın bir araya gelmesi, sohbet etmesi veya sosyal etkinlikler yapmasına olanak sağlayan kamusal bir toplanma alanı hedeflenmiştir. Böylece, insanlar hem hoşça vakit geçirecek, hem de toplumsal ilişkiler güçlenecektir.

Avlunu tam ortasında tasarladığımız kent mobilyası, derinliğinden ötürü merkezde büyük ve geniş bir ağacın yetişmesine imkan sağlayacak, ayrıca insanlara oturma alanları oluşturacaktır. Modern heykellerle ve su öğesi ile de zenginleştirilen avlu, insanlar için rahatlatıcı bir buluşma ortamı sunacaktır.

İç mekan etkisinde ise avlu; doğal ışık ve hava akışının sağlanabilmektedir. Avluya bakan cephede yer yer özelleşmiş kayar ve açılır cephe elemanları tasarlanmıştır. Böylece, binaların iç mekanlarını daha sağlıklı ve konforlu alanlar oluşturulmuştur.

Ayrıca binanın dış cephelerdeki izole ilişkisi; avlu cephelerindeki açılabilir elemanlarla, zemin kattaki canlı ve zengin yaşantı, yeşil alanlar, yansıma havuzları ile birlikte belediye binasının yaşarlılığına katılmış olmaktadır.

Kütle dıştan içe doğru gevşeyen insan ilişkileri diyagramı gibi düşünülmüştür.

YARI AÇIK ALANLAR

Yarı açık sosyal ve kamusal alanlar, hem açık alanların hem de kapalı alanların özelliklerini taşırlar. Buralar dış etkilerden korunmuş olmakla birlikte sosyal etkileşimi kolaylaştıran halkın etkinlikleri için açık olan alanlardır Açık alan hissiyatına sahip keyifli mekanlardır.

Projemizde yarı açık alanlar, kapalı alanlar ve açık alanlar arasında bir geçiş sağlamaktadır. Tasarımın kurgusu sebebiyle çok çeşitli olanakta ve şekilde yarı açık alanlar elde edilmiştir.

Bu alanları, yansıma havuzları, iç bahçeler, yeşili destekleyen kent mobilyaları, aydınlatmalar ve en önemlisi sanat objeleri ile kurgulanarak, her yaş grubu ve insan için yaşayan mekanlara dönüşmüştür.

Bu alanlarda vakit geçireceğiniz çok farklı bulunma şekilleri oluşturulmuştur.

Örneğin; yansıma havuzu dinlenme alanı, kitap kafe serbest oturma alanı, kafeterya yeme içme alanı, sanat sokağı ve müzik dinleti alanı, avlu buluşma alanı, çim amfi oturma alanları vb.

İnsanlar burada güvenli bir şekilde etkileşimde bulunabilir, dinlenebilir ve bir bedel ödemeden sosyal hayatın içinde yer alabilirler.

AÇIK ALANLAR

Tasarıma başlarken, ilk ve öncelikli tasarım hedefimiz olan “koşulsuz sosyal, sağlıklı ve mutlu kamusal açık alanlar” oluşturmak tasarım kriteri üzerinden; projemiz zeminle ve çevresi ile kurduğu ilişkide, her yönden gelen yaya sirkülasyon akışını, her yönden her yöne sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.

Alan doğal olarak insanları içine almakta ve kapsamaktadır. Tasarlanan açık alanlar belli yerlerde meydan olarak tören vb etkinliklere imkan sağlamaktadır.

Kent belleğinde önemli bir yeri olan ve kesinlikle korumak istediğimiz “Cumhuriyet Devrimleri ve Atatürk Anıtı”’nı kuzey cephesine, anıtın arkasında yeşillik ve ağaçlar ile destekleyerek ve yüzünü binamıza çevirerek yerleştirdik. Anıtın önünde tören ve etkinlikler için bir açıklık ve çeperlerinde oturma alanları tasarladık. Sanat sokağının sonlanması ile başlayan “Tören Meydanı” kent belleğini korumak ve anıları canlı tutmak için bir ortam da sunmaktadır.

Açık alanları genişletmek ve zenginleştirmek için; mevcut açık otopark alanını yeşillendirdik ve yürüyüş ve spor için elverişli “Kent Park” olarak tasarlanmıştır. Gerekli durumlarda belediye meydanı ile birleşerek büyük bir etkinlik alanına da imkan sunmaktadır.

KONFERANS SALONU VE ÇOK AMAÇLI SALON

İhtiyaç programında bulunan; toplamda yaklaşık 1000 m² olan ve 500 m² si iki kat yüksekliğinde amfi düzeneğinde tasarlanan konferans salonunu içeren sosyal program, zemin altına kurgulanmıştır.

Belediye avlu girişi, aynı zamanda geç saatte yapılacak etkinliklerde bu salonların giriş çıkış kapısı olarak izole edilerek hizmet verecek şekilde kurgulanmıştır.

Zemin kotunda, giriş alanında açılmış olan galeriler ile konferans salonu ve çok amaçlı salon fuaye alanlarının doğal ışık ve havalandırma ihtiyacı sağlanmıştır.

Bu salonlar; geniş açıklıklar geçildiği için, yapının taşıyıcı sisteminden bağımsız olarak, avlu konumunda konumlandırılmıştır.

OTOPARK ALANLARI

Kurbağalıdere Caddesi ve Fahrettin Kerim Gökay Caddesinde planlanan tramvay hattının; parselimizin direk çeperinde olması sebebiyle, otopark giriş çıkışları güney yönünde bulunan mevcut Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinden sağlanmıştır.

Personel ve halka açık otopark giriş ve ayrıca çıkış olarak. Başkanlık ve merkez garaj otoparkı da giriş çıkış olarak tasarlanmıştır.

Yapılması planlanan “Yenidoğan Söğütlüçeşme Metro Hattı İstasyonu” şu anki mevcut otoparkın ortasına denk gelmektedir. Kadıköy Evlendirme Dairesi ve Kurbağalı dereye kadar uzanan alan “kent park” olarak tasarlanmıştır.

Özel gün ve etkinliklerde belediye meydan alanları ile birleşerek geniş bir etkinlik alanına dönüşebileceği düşünülmüştür.

Kapalı otopark olarak, iki farklı otopark işleyişi tasarlanmıştır.

Başkanlık garajı ve merkez garaj otopark alanları: Bu alanlar 1. ve 2. bodrum katta altlı üstü konumlanmıştır ve kendi iç işleyişi bağımsız olarak sağlanmaktadır. Gerekli görülmesi durumunda personel ve halk otoparkına bariyerler vasıtasıyla ulaşabilmektedir.

Personel ve halk otoparkı: Giriş ve çıkış rampaları birbirinden bağımsız ve tek yönde ring yapacak şekilde ve iki aracın yan yana rahatlıkla giriş ve çıkış yapacağı şekilde yapılmıştır. Otopark giriş rampasından 2. bodrum kata iniş rampasına geldiğimiz noktada, 2. bodrum kat personel otoparkı olarak ayrılmaktadır. 3. bodrum kat ise halka açık otopark olarak hizmet vermektedir.

Otopark kat yükseklikleri 4,5 mt döşemeden döşemeye kurgulanmış olup minibüs, kamyonet vb. araçların parkına ve giriş çıkışına uygundur. Kapasite artırımı için gerekli görüldüğü takdirde lift park yapabilme olanağına sahiptir. Şartnamede istenen araç sayısı sağlanmıştır. İstenildiği takdirde araç sayısını, lift kullanımı ile iki katına çıkarma olanağı bulunmaktadır.

Otoparktan binaya giriş ve çıkışlar kontrollü ve güvenlikli bir şekilde sağlanmıştır.