1. Ödül, 2. Grup MEB Elazığ Eğitim Kampüsü Proje Yarışması

Açıklama Raporu

Master Plan Kararları

Elazığ Merkez Eğitim Kampüsü alanı Elazığ kent merkezine yaklaşık 2,5 km uzaklıkta yer almaktadır. Proje alanı yakın çevresinde henüz yapılaşma olmamasına karşılık şartname ile verilen imar planı doğrultusunda ele alınmıştır. İmar planında alanın çevresinde konut, ticaret, resmi kurum, sağlık, park alanları gibi kullanımların olacağı belirtilmiştir. Plan verileri doğrultusunda arazi yerleşim ve ulaşım kararları oluşturulmuştur. Tasarımdaki temel düşünce, eğitim kampüsünü bir yaşam alanı oluşturacak şekilde tasarlamak, birimler arasındaki boşlukları birleştirici mekanlar olarak ele almak olmuştur.

Topoğrafya İle İlgili Kararlar

Eğitim Tesisi arazisi içinde kotları +1041 ile +1089 arasında değişen çeşitli yükseklikler ve arazinin yarısını kaplayan Çimento Fabrikası Malzeme Ocağı bulunmaktadır. Çimento Ocağının kullanımı ile mevcut kotlar ve doğal topoğrafya bozulmuş durumdadır. Projede bu müdahale edilmiş alan kampüs yerleşim alanı olarak seçilmiş, topoğrafyanın yeni tasarım aracılığı ile rehabilitasyonunun sağlanması amaçlanmıştır. Müdahale edilmiş bölgede geniş düzlüklerin oluştuğu alanlarda özellikle açık spor alanlarının kurgulanması öngörülmüştür. Proje alanı içinde, güneyde doğal topoğrafik durumu korunmuş olan bölge ise bütünüyle yeşil orman olarak önerilmiştir.

Tasarım İlkeleri Ve Alana Yerleşim Stratejisi

Tasarım temelde kentsel ulaşım akslarının devamında kurulmuş olan ana yaya allesi ve bu alleler ile ilişkili meydan, avlu ve açık alanlar etrafında örgütlenmiştir. Kampüs kapalı bir sistem oluşturmak yerine tüm eğitim ve ortak kullanım mekanlarının meydan, tören alanı, alle, avlu, yeşil ve rekreatif alanlar ile ilişkilendiği açık tasarım kurgusu içinde ele alınmıştır.

Ulaşım Kararları

Proje alanının güneyinde 50 m’lik şehirlerarası yol, yine batısında bu yola bağlanan 35m.lik bulvar bulunmaktadır. Kampüs alanının doğusunda gelecekte gelişecek olan bölgenin kamusal kullanımlarına sınır oluşturan 12m.lik taşıt yolu proje alanı içinde de süreklilik kazanmış, ana yaya allesine paralel güney yönünde bir servis aksı oluşturulmuştur. Yemekhane, kafeterya, Sahne Sanatları ve Konferans Merkezi gibi yapıların servisleri de yine bu aks üzerinden sağlanacaktır.

Batıda 35m.lik bulvara bağlanan bu taşıt aksı, kampüse dışarıdan servislerle gelecek olan öğrencilerin de kampüse dağılımında güvenli bir giriş hattı belirlemektedir.

Kuzey-güney doğrultusunda kampüs içinde kamusal kullanımlara otopark alanları ile birlikte hizmet verecek ikinci bir taşıt aksı kurulmuş, böylece kampüs alanını dışarıdan gelerek kullanacak olanların kolayca erişimi ve hedeflenen yapılara ulaşımının gerçekleşmesi sağlanmıştır. Bu hat üzerinde açık otopark alanları düzenlenmiştir.

Erişilebilirlik

Kampüs yaya erişimini temel alacak biçimde tasarlanmıştır. Bu nedenle, yaya allesi kampüsün omurgasını oluşturur. Farklı kotlarda sürekliliği sağlanmış olan alle tüm mekanların bir biri ile ilişkilenmesini sağlamaktadır. Alle aynı zamanda kullanıcıların dinlendikleri, buluştukları, bir araya geldikleri mekanları da barındırmaktadır. Yataydaki erişimin gerçekleşmesini sağlayan üst ve alt kot alleleri yapıların içinde düşey erişim aksları ile de desteklenmiştir. Açık alanlardaki merdivenli yüzeyler engellilerin de ulaşımına olanak sağlayacak biçimde rampalar ile desteklenmiştir. Doğu yönündeki kampüse yaya yaklaşımı derslik bloklarının arasındaki alt ve üst alle arasında gerçekleşmektedir.

Program Kararları

Oldukça eğimli olan arazinin müdahale edilmiş bölgesine yerleşen kampüs, alanın üst kotlarında yer almakta, mevcut kotlara uyum sağlayarak spor alanları ve yeşil alanlar ile alt kotlara kadar ulaşmaktadır.

• Derslikler, arazi boyunca uzanım veren, aralarında farklı kotlarda açık avlu sisteminin kurgulandığı, alt ve üst kot alleleri ile ilişkilenmiş, doğal ışık alan ve aydınlık iç atrium boşlukları düşünülerek tasarlanmış bloklardır. Bloklar -7 avlu kotunda, -3,50m alt alle, +0,00 üst alle kotunda dış mekanda, içte ise -3,50m kotunda çok amaçlı salonların oluşturduğu mekanlar dizisiyle ve üstte köprü bağlantıları ile birbirine bağlanmaktadır. Çok sayıda dersliğin biraradalığının oluşturacağı kütlesel etki, boşluklu bir yapı düzeninin seçilmesi ile azaltılmış ve ölçeklendirilmiş, topoğrafya ile ilişkili bir yapı düzeni elde edilmiştir.
  
• Kampüs içinde yemekhane, kütüphane, sahne sanatları merkezi, spor salonu, bilim merkezi, cami bir kampüs odağı oluşturur ve aralarında oluşturdukları mekanla bir meydan ve tören alanı tanımlarlar.
  
• Yemekhane ve Kütüphane kampüs alanında öğrencilerin sıkça kullanacakları mekanlar olarak düşünülmüştür. Bu nedenle, kampüsün kalbini oluşturan ve meydan kullanımı ile de ilişkilenen bir noktada konumlanmıştır. Yemekhane/Kütüphane yapısı etrafında oluşturduğu mekânsal boşluklar ile birlikte bir çekim noktası haline gelecektir. Zemin katta ticari kullanımlar ile de ilişkilenerek açık alan kullanımına katkıda bulunacaktır. -3,50m kotundan başlayarak +3,50m kotuna kadar ulaşan dış mekandaki merdivenler altında çeşitli mekanların oluşmasına olanak sağladığı gibi üstünde bir seyir yüzeyi ve toplanma mekanı oluşturmaktadır. Meydana dönük olarak tasarlanması çeşitli etkinliklerde seyir alanı olarak kullanımını sağlayacaktır.
  
• Spor Salonu hem öğrencilerin hem de dışarıdan gelecek ziyaretçilerin kullanımına açık olacaktır. Bu nedenle, kampüsün batı yönünde sınırlarını oluşturan bir noktada yer almaktadır. Hem taşıt hem yaya ulaşımı açısında erişilebilir bir biçimde tasarlanmıştır. Alt kotlara inildikçe açık spor alanlarına ulaşılabilir. Spor Salonu ve Yüzme Havuzu yapılarının oluşturduğu yapı kütlesinin çatısı açık oyun alanlarının bulunduğu aktif bir çatı olarak değerlendirilmiştir.
  
• Sahne Sanatları Merkezi, spor salonu gibi kampüs içi ve dışı kullanım olanağı sağlamaktadır. Merkezin -3,50m alle kotunda küçük salon ve servis mekanları, +0,00 kotunda büyük salon ve fuayesi bulunmaktadır. Fuayeler iç ve dışarıda devam eden merdivenler ve ara kotlarla alle ile ilişkilenmektedir. Fuaye, -3,50m meydan kotundan +3,50m balkon kotuna kadar tüm kademeleri içerir. Fuaye içindeki merdivenlerin meydana bakıyor olması fuayede ikinci bir oturma düzeni meydana getirir.
  
• Bilim merkezi, kampüs odağındaki yapılardan birini oluşturur. Konumu, sahip olduğu işlev ve üstlendiği misyon itibarıyla merkezi önemdeki yapılardan biridir. İşlevini dışarıya yansıtan ve bilimi kampüsün odağına taşıyan, temsil özelliği yüksek bir yapıdır. Geçirgen cephe kurgusu ile bu temsiliyeti yansıtan bir anlayışta tasarlanmıştır.
  
• Mescit ve ibadethaneler, çarşı, kütüphane ve yemekhanenin içinde bulunduğu bir avlu içinde yer almaktadır. Yurtlar yönünde de ulaşılabilir olan bu yapı grubu güneydoğu yönünde konumlanmıştır.
  
• Kreş, Yönetim, Yurtlar ve Teknik Merkez yapıları kampüsün güney sınırını oluşturacak biçimde, derslik bloklarından kısmen ayrışmış ve kampüs odağı ile dolaylı bir biçimde ilişkilenecek şekilde tasarlanmıştır. Yönetim, kreş ve yurtlar ikincil bir meydan kurgusu içinde ele alınmış, kuzey-güney yönündeki boşluklar ile ana yaya allesiyle ilişkilenmiştir.

Açık Alan Startejisi

Doğu- batı yönünde oluşturulmuş olan ana yaya allesi etrafında tüm birimleri topladığı gibi açık alanları da örgütlemektedir. Allenin yakın çevresinde iç avlular ve iç bahçeler bulunmaktadır. Kampüsün kuzey bölümünde çimento ocağının zedelediği alanlardaki, açık spor alanları ve gezi alanları, komşusu bulunduğu yeşil parka eşlik etmektedir. Kampüs alanının güneyinde ise orman alanı doğal topoğrafyaya uygun olarak bırakılmış, yakın çevresine de hizmet eden bir gezi parkı olarak kullanılması öngörülmüştür.

Sürdürülebilirlik İle İlgili Kararlar

Sürdürülebilirlik açısından projenin temel yaklaşımı, zedelenmiş olan topoğrafyayı, bitki örtüsünü ve kullanılabilir yüzeylerin geri kazanımı şeklindedir. Topoğrafyaya dönük kazanımların yanında tüm mekanların doğal gün ışığından faydalanabilmesi sağlanmıştır. Derslik blokları doğu-batı yönünde yerleştirilmiş, olabildiğince gün ışığından faydalanacak şekilde tasarlanmıştır. Yapıların çatıları güneş panellerinin yerleşimine uygundur. Bu şekilde elde edilecek enerji kampüsün ihtiyacı olan enerji ihtiyacını sağlayacaktır. Kampüs alanı içinde yağmur suyunun belli noktalarda depolanıp tekrar kullanılması öngörülmektedir.

Kotlara Göre m² Dağılımı

-7,00m Kotu (1061) 12882m²
-3,50m Kotu (1064,5) 22934m²
+0,00m Kotu (1068) 18887m²
+3,50m Kotu (1071,5) 16539m²
+7,00m Kotu (1075) 17108m²
+10,50m Kotu (1078,5) 14457m²
TOPLAM KAPALI ALAN 102807m²