İstanbul’un yer altı müzesi Zeyrek’te

Bizans döneminden kalma eşsiz bir tarihî eser olan Zeyrek Sarnıcı'nın restorasyonunda sona yaklaşılıyor. Restorasyonu yıl sonunda bitecek olan Zeyrek Sarnıcı'nın İstanbul'un yer altı müzesi olması bekleniyor.

YER ALTI ŞEHRİ
Restorasyon çalışmalarından önce, Zeyrek Sarnıcının galerileri tümüyle toprak ile doluydu. Bu topraklar ve çöp yığınları tamamen temizlendi. Sarnıca akan sular kesildi. İstanbul’un yer altı şehrinin mücevher parçası olarak görülen Zeyrek Sarnıcı’nın turizme önemli katkıda bulunması bekleniyor.

İstanbul’un tarihî yarımadadaki eserler de birer birer restore ediliyor. Yıllarca ihmal edilen, kendi hallerine terk edilen, gecekonduların, mezbeleliklerin arasında kaybolan eserler adeta yeniden keşfedilip gün yüzüne çıkarılıyor. Fatih bölgesinde şimdiye kadar 450 tarihi eserin restorasyon çalışması başlatıldı. Sadece Osmanlı değil, Bizans döneminden kalan eserler de restore ediliyor.

Emir Buhari Tekkesi, Zeyrek Sarnıcı, Fatih Camii ve Külliyesi, Sultanahmet Camii, Tekfur Sarayı, Anemas ve Yedikule Zindanları, Rüstem Paşa Medresesi, İvaz Efendi Camii, Beşikçizade Tekkesi, Hırka-i Şerif Muhafızlık Konağı, Sümbül Sinan Tekkesi, Abdülmecit Evi, Ali Fakih Sıbyan Mektebi, Hadim Hasan Paşa Medresesi, Nazperver Kalfa Sıbyan Mektebi, Murat Molla Kütüphanesi, Cevri Kalfa Sıbyan Mektebi restoresi başlatılan eserler arasında yer alıyor.

Zeyrek Sarnıcı aslına dönüyor
Bizans İmparatoru II. Ioannes Komnemos (1118-1143) tarafından yaptırılan Zeyrek Sarnıcı’nın restorasyonunun yıl sonunda bitmesi bekleniyor. Cumhuriyet döneminden beri ihmal edilen bu eşsiz eser yıllarca limon, portakal deposu olarak kullanılmıştı. Zeyrek Sarnıcı’nın galerileri restorasyon çalışmalarından önce, tümüyle toprak ile doluydu. Tinercilerin uğrak yeri olan mekânın çehresi 2005 yılında Fatih belediyesinin devreye girmesiyle değişti.

Atatürk Bulvarı üzerinde yer alan, mülkiyeti Piri Mehmet Paşa Vakfına ait olan sarnıç Fatih Belediyesi tarafından restorasyonu yapılmak üzere kiralandı. Zeyrek Sarnıcı için 2005 tarihinde İl Özel İdaresi katkılarından faydalanılarak proje ihalesi yapıldı ve 2006 yılında restorasyonu başlatıldı. Restorasyonu yılsonunda bitecek olan Zeyrek Sarnıcı’nın İstanbul’un yer altı müzesi olması bekleniyor. İstanbul’un yer altı şehrinin mücevher parçası olarak görülen sarnıcın bölge turizmine önemli katkıda bulunması bekleniyor.

Emir Buhari Tekkesi yeniden doğdu
Fatih bölgesinde restorasyonu devam eden diğer önemli bir eser de Emir Buhari Tekkesi. Emir Buhari Tekkesi, Nakşibendi tarikatını İstanbul’a getiren ve “Emir Buhari” olarak anılan Buharalı Şeyh Ahmet Efendi tarafından 1512-13 yılında kuruldu. Mülkiyeti Vakıflar İdaresi’ne ait olan tekke yapısı , 2005 yılında tahsis edildiğinde sadece 3 duvarı ayakta kalmıştı.

2006 yılında tekkenin restorasyonuna başlandı. Önce tekkenin etrafını çevreleyen 17 gecekondu kaldırıldı. Daha sonra tekke binası yeniden inşa edildi. Birkaç ay içerisinde bitmesi beklenen Emir Buhari tekkesi mescit olarak kullanılacak. Emir Buhari Tekkesinin restorasyonu devam ederken kazı ekibi Harem dairesinin temellerine ulaştı. Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, “O temeller esas alınarak haremin de projesini gerçekleştirdik. Harem binası da bitmek üzere. Burası bilgi evi olacak. Fatih bölgesindeki ihtiyaç sahibi öğrenciler burada eğitim görecek” dedi.

DEMİR: FATİH TARİHÎ ESERLERLE DOLU
Emir Buhari Tekkesi’nin restorasyonunda gelinen son durumu muhabirimize anlatan Mustafa Demir, Fatih bölgesinde her tarafın tarihi eserle dolu olduğunu söyledi. Demir, tarihi eserleri restore edilirken Bizans veya Osmanlı gibi bir ayırıma gitmediklerini, bütün medeniyetlere sahip çıktıklarını anlattı. Demir, “Bu topraklar üzerinde eserleri ayırt etmek doğru değil. İnsanlık bu medeniyetler üzerinden yükseldi. Mimar Sinan, Anemas zindanları üzerinde İvaz Efendi Camiini inşa etti ve hiç de komplekse girmedi. Bizim için bu eserler bu coğrafyanın DNA’sıdır. Bu DNA’nın üzerinde Osmanlı var ve biz de Osmanlının temsilcisiyiz. Ayasofya bunun en güzel örneğidir. 1500 yıldır orijinalliğini koruyan dünyadaki sayılı eserden bir tanesidir. Bir medeniyet bir önceki medeniyeti yok ederek bir yere varamaz” dedi.