Katılımcı, Efeler Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

Kamu yapıları kentlinin ihtiyacını karşılayan, yönetimlerin daimi olmasını sağlayan yapılar olmakla birlikte kentin kimliğini yansıtan, kentsel bellek ve karakteristiğin oluşumunda rol oynayan sembollerdir. Belediye binaları bu bağlamda düşünüldüğünde kentli ile yönetimin bir arada bulunduğu, her biri uzmanlık gerektiren birimlerin çözümler ürettiği, insan akışının ve çeşitliliğinin yoğun olduğu ve bu nedenle mimari sorunsalların da yoğun olduğu yapılardır.

Mimari sorunsalların varlığını kabul ederek ve çevrenin vermiş olduğu verileri analiz ederek Efeler Belediyesi Hizmet Binasının tasarımında almış olduğumuz temel tasarım yaklaşımları şunlar olmuştur: Birincisi, yapının fonksiyonu gereği tasarımı zorlayan yoğun ihtiyaç programının dezavantajlarını avantaja çevirecek, alana yayılan odaklar oluşturan bir çözüm yaklaşımıdır. İkincisi, iklim verileri ve yapı fiziği göz önüne alındığında yapının formunu etkileyen geometri arayışlarıdır. Son olarak ise, büyümekte olan Aydın ilinin artan trafik yoğunluğu düşünüldüğünde yoğun yaya ve araç akslarının belirlenip ihtiyaca karşılık verecek şekilde düzenlenmesidir.

Yerleşme Doğrultusu ve Kütle Oluşumu

Kuzeye yaslanan doğu batı doğrultulu yerleşim alanı odaklara ayırmaya imkan tanımıştır. Parselin benzin istasyonu ve kız yurduna komşu olan bölümünde belediye için hareketli birimlerin araç kullanımının yoğun kullanıldığı birimlerin yerleşeceği öngörüldü. Parselin en doğusundaki Adnan Menderes ve İzmir Bulvarı kesişimine yakın olan bölümde insanların giriş mekanlarına davet edileceği arkasına meydan ve Belediye ana girişini alan 7/24 yaşayan birimlerin olması planlandı. Parselin orta bölümünde meydan ve bahçe ile ilişkilenen, alana kütlece hakim Belediyenin yoğun birimlerinin bulunduğu bölüm önerildi.

Kentlinin erişimini hızlandıracak Garaj Caddesi ile yapı alanına dik uzanan sokakların izleri de düşünülerek zemin katta geçirgenlik ve dolaşımı artıracak organik sokak dokusunu aratmayacak samimi koridorlar küçük – büyük meydanlar tasarlandı.

İklim Verileri ve Yapı Fiziği

Aydın ili sıcak-nemli iklim özellikleri dolayısıyla ısısal konfor sorununun olduğu bir bölgedir. Bu bağlamda Aydın’ın hakim rüzgar yönü olan doğu yönünün büyük önemi vardır. Rüzgar fazla nemin uzaklaştırılmasını sağlayarak kullanıcıların konforunu artırıcı yönde etki eder.

Belediye binasının ana giriş cephesi doğuya bakacak şekilde tasarlanmış aynı zamanda kat bahçeleri oluşturularak çift cidarlı bir cephe elde edilmiştir. Bu sistemle rüzgar bina kabuğunu dolaşarak konforu artıracak, pasif iklimlendirme ile uzun vadede klima gibi soğutma için harcanan enerji tüketimini azaltarak ekonomi sağlar. Doğuya bakan cephe güneş ışınımı açısından düşünüldüğünde ısıl yükleri artıracağından doğu yönü için düşey doğrultuda güneş kontrol elemanları tasarımı yapılmıştır. Bu anlamıyla sözü edilen cephe tasarımın karakteristik özelliklerini yansıtmaktadır. Güney cephelerde ise yatay doğrultuda güneş kırıcılar kullanılmıştır. Bu tasarım sayesinde geçirgenlikten ödün vermeden bahçe ve meydanla görsel iletişim kuran cepheler tasarlanmıştır.

Ana bina kütlesinin derinliği ve yüksekliği düşünüldüğünde doğal aydınlatma sağlayacak bir çözüm önerisi olarak merkezde bir çatı ışıklığından aydınlanan galeri tasarlanmıştır.

Kolonatlı ve parçacıl yapı zemin katlarda günün farklı saatlerinde oluşturacağı gölgeler ile kullanıcılara özellikle sıcak aylarda konfor sağlar.

Yaya ve Trafik Yoğunluğu

Araçların parsele erişimi ana arter olan İzmir Bulvarından sağlanmıştır. Kentlinin ve belediye personelinin ihtiyacını karşılayacak düzeyde açık ve kapalı otoparklar düzenlenmiştir. Yapının -2. Bodrum katında 150 araçlık personel otoparkı, 3. bodrum katında kentlinin karşılayacak 7/24 çalışan, düşey sirkülasyonla zemin kata direk erişimi bulunan 180 araçlık otopark tasarlanmıştır. Ayrıca protokol ve araç kullanımın yoğun olduğu Zabıta Müdürlüğü gibi birimlerin kullanımı için açık otopark tasarlanmıştır.

Yaya kullanımının daha fazla olduğu hastane, pazar yeri, yakınlığıyla Garaj caddesinden parsele ulaşım sağlanmıştır.

Yapı tasarlanırken evrensel tasarım ilkeleri göz önünde bulundurulmuş, engelli erişimi tasarım parametresi olarak ele alınmıştır. Bu nedenle sosyo-kültürel alanlar erişimin kolay olacağı zemin katla ilişkilenen -1. Bodrum katında planlanmıştır.

Açık Alan Düzenlemesi

Açık alanlarda tasarlanan su ögeleri, ağaçların konumlandırılması yayalara yönlendirici bir etki yapmakla birlikte bu alanı yalnızca belediye kullanımı için değil kentlinin günlük yaşamda da nefes aldığı, yeme içme alanları ile de ilişkilenen kamusal bir bahçe olması beklenmektedir.