Katılımcı, Anamur Atatepe Sosyal Merkezi ve Çevresi Ulusal Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

Konsept

Görmek, insanın çevresinde olup biteni algılarken kullandığı temel duyulardan biridir.Günlük hayatta bir olaylar zinciri içerisinde yer alan insan, duyularıyla çevresini zihninde şekillendirir ve eş zamanlı olarak algılar. Bu anlamda görmek, geri kalan duyulardan fonksiyonel olarak pek de farklı değildir. Bunun yanında ‘seyretmek’ , ‘gözü’ bu olaylar zinciri içerisinde daha özel bir konuma yerleştirir. ‘Göz’ artık yalnızca önüne çıkan verileri işleyen bir alet değildir, bunu yaparken seçici davranan, diğer tüm duyu kanallarından daha fazla kaynak kullanan komplike bir araçtır. Bir anlamda ‘seyretmek’ eylemi olaylar zincirinin bir halkası olan bireyi bu zincirden ayırır; ona görürken tam olarak algılayamadığı bir resim sunar. ‘Seyretmek’ eyleminin bireye sunduğu bu bütüncül resmin fiyatı ise gerekli fiziksel çevre koşullarının sağlanmasıdır. Sahnenin Anamur ve Akdeniz olduğu bu tiyatro salonunda, sosyal merkezin koltuklar olması fikrinden yola çıkılmıştır.

Form Oluşumu

Form arayışında yüksek sayıda kullanıcıya hizmet veren yapılar olan sosyal merkezlerin seyretmeye imkan sağlayan birçok “koltuğun” bütünleşerek “oditoryuma” dönüşmesi hedeflenmiştir. Buna göre sahneyi izleyen bir göz yan yana ve üst üste dizilmiş birçok göze dönüşebilir. Topoğrafyanın yapısı, Akdeniz mimarisinin eğime oturan yarı açık alanlarla bütünleştirilmiş teraslı karakteristiği bu savı destekler. Buradan yola çıkılarak, eğime oturmuş kütleler ve bunların birbirine sunduğu teraslarla ana fonksiyonlar kademelendirilmiştir. +152.00 kotundaki doğal meydan sosyal merkez girişine kuzeyde sert bir zemin oluşturur. Meydanın güney ucuna takılmış giriş kütlesinin ardından yapının diğer fonksiyonları eğimle birlikte basamaklanarak araziye oturur. Yapı, kentin her noktasından göze takılan bir konuma sahip olduğundan son derece yalın bir formda sınırlandırılan temel fonksiyonlar kapalı, yarı açık ve açık mekanlarıyla sahneye doğru dökülen bir oditoryumu oluşturur.

Kentle İlişki

Sosyal merkez, kent ile doğanın birleştiği çizgi üzerinde yer alır. Fiziksel anlamda kentin bütününü görür ve bütününden görülür. Bu anlamda hem sosyal merkezden kenti seyreden kullanıcı hem de kent içinden yeni Atatepe’yi algılayan kentli hedef kitleyi oluşturur. Kent içinden algılayan bireyin hafızasında yer etmiş Atatepe siluetini bozmayan yerleşim ile kentli/doğa temasının kesilmemesine özen gösterilmiştir. Bununla birlikte sosyal merkezi deneyimlemek isteyen kullanıcı için merkezin yapılı çevreye uzak olması ve yüksekte yer alması sebebiyle ulaşması zor izlenimi verebilir. Bu nedenle kent içerisinden ulaşımı teşvik edecek, merkezin ana meydanına ulaşacak bir teleferik öngörülmüştür. Teleferiğin kente değen ucu, yaya ve araç trafiğinin yoğun olduğu Atatürk Bulvarı, pazar alanı ve Tahsin Soylu Caddesi kesişiminde yer alan yeşil alanda düşünülmüştür.

Doğal Çevre ile İlişki

Tasarımda doğal çevreye minimum hasar ilke edinilerek arazi üzerinde tasarım öncesi kullanımda kendiliğinden oluşmuş yol izleri tasarımda yaya ve araç yoluna dönüşür. Tabi zemine minimum dokunuş temel esastır. Ayrıca arazide bulunan iğne yapraklı anıt ağaçlara müdahale edilmez. Aksine kuzey batıda oluşturdukları koruluk, bir veri olarak bölgenin piknik alanına dönüşmesinde tasarıma katılır. Bunun dışında arazide var olan diğer çok yıllık bitkilerinde tamamına yakını korunmaktadır.

İşleyiş Senaryosu

Yapıya +152.00 (0.00) kotunda idari birimlerin de bulunduğu karşılama biriminden giriş yapılır. Serbest fonksiyonlu seyir terasına da ulaşılabilecek bu birimden bir merdivenle kafeterya ve çok amaçlı etkinlik salonunun bulunduğu birime (-4.50 kotu) geçilir. Merdivenlerle ortak kullanım alanlarına, bu alanlardan ise bu kullanıma hizmet eden yarı açık alanlara ulaşılır. Kısmen özel kullanımlı mekanların girişleri (grup odaları, çaes) sirkülasyon yoğunluğunun düşük olduğu bölümlerde konumlandırılmıştır.

Bu kottaki teras seyir işlevinin yanında kafeteryanın yarı açık alanı olarak da hizmet verir. Çok amaçlı etkinlik salonunun terası ise bu kullanıma özeldir. -9.00 kotunda kafeterya ile fiziksel olarak bağlantılı restoran, restoran terası ve bağlantısı fiziksel olarak sınırlandırılmış mutfak ve servis birimleri bulunur. Servis birimleri ve mutfak alternatif bir servis yolundan beslenir. Personel soyunma birimleri ve elektrik pano odası diğer teknik hacimlerin de bulunduğu -13.50 kotundadır ve buraya servis merdiveninden geçiş yapılır. Katlar arası erişimde merdivenler farklı fonksiyonlu hacimlere açılır ve kullanıcının geçişte bu alanı deneyimlemesi beklenir. Ayrıca engelli için asansör ve geniş geçiş alanları oluşturulmuştur.