Mimaride ‘tarihi’ karar!

Mimar Aytaç Manço, kendisine ait bir projeyi kopyaladığı iddiasıyla MESA'ya açtığı telif davasını 16 yıl sonra kazandı. MESA, Manço'ya toplam 472 bin TL tazminat ödeyecek.

Genellikle müzik ve film konusunda gündeme gelen telif hakları bu kez mimaride bir davaya konu oldu. Türkiye’nin önemli mimarlarından olan 77 yaşındaki Aytaç Manço, tasarımı kendisine ait İstanbul Bahçeşehir 1. Etap’taki D-5 Blok projesinin ünlü inşaat Şirketi MESA tarafından izinsiz olarak kullanıldığı iddiasıyla 1996’da yargıya başvurdu. Manço, MESA’nın 1994 ve 1996’da İzmir Mavişehir’de inşa ettiği iki bloğun projesinin kendisinin tasarladığı Bahçeşehir’deki binayla aynı olduğunu öne sürdü. Manço’nun suç duyurusu üzerine İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde dava açıldı.

MESA, savunmasında Mavişehir konutlarının projesinin daha önce kendi inşaa ettiği Ankara Koru Sitesi ve Konutkent projelerinin geliştirilmiş hali olduğunu öne sürdü. Mahkemenin talebi üzerine hazırlanan bilirkişi raporunda İzmir Mavişehir’deki iki bloğun MESA’nın iddia ettiği gibi Ankara’daki projelerin değil Manço’ya ait İstanbul Bahçeşehir projesinin işlenmiş hali olduğu belirtildi. Bilirkişi iki proje arasında yüzde 75 benzerlik bulunduğuna dikkat çekerken mimar Manço’nun eserden kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğini belirtti.

İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2010’da MESA’yı tazminata mahkum etti. Dava MESA’nın kararı temyiz etmesi üzerine Yargıtay’a gitti. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi iki yıllık inceleme sonucunda yerel mahkemenin kararını onadı. Böylece Türkiye’nin ilk kapsamlı mimari telif davası da sonuçlanmış oldu.

Geçtiğimiz günlerde gazete ilanıyla duyurulan Yargıtay’ın onadığı karara göre 16 yıl süren hukuk mücadelesinin sonunda, MESA projeyi izinsiz olarak kopyalayıp kullandığı için 38 bin 445 TL maddi, bin TL de manevi tazminat cezası ödemeye mahkum oldu. MESA, faiz, gecikme giderleri ve KDV’yle birlikte mimar Aytaç Manço’ya yaklaşık 472 bin TL tazminat cezası ödedi.