İMSAD: Kentsel Dönüşüm Projeleri ve Yabancı Beklentisi İstanbul’da Konut Satışlarını Artırdı

İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin (İMSAD) yayınladığı Türkiye'nin ilk detaylı aylık inşaat sektörü değerlendirme raporunda inşaat sektörüne ilişkin konut satışları ve yapı izinleri rakamları ele alındı.

Son açıklanan TÜİK verilerinde konut satışlarında bir önceki döneme göre %16,82’lik yükseliş kaydedildi. Yine bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,89’lik artış yaşandığı görülüyor. Yani 2010 yılının 4. çeyreğinde 97517 düzeyinde gerçekleşen konut satışları 2011 yılının 4. çeyreğinde 118867 düzeyine çıktı. 2008’in 1. çeyreğinde açıklanmaya başlanan veri böylece tarihinin en yüksek 2. düzeyini gördü. 2011’in 4. çeyreğine kadarki en yüksek gerçekleşme olan 194.743 seviyesine yaklaşamasa da konut satışları çeyreklik bazda 120.000 düzeyine dayandı. Bu noktada bölgesel bazdaki değişimler de dikkat çekici. Son dönemde Türkiye ortalamasının altında artış gösteren İstanbul’da konut satışlarının 2011’in son çeyreğinde farklı bir tablo ortaya koyduğu görülüyor. Özelikle İstanbul’un çehresini değiştirmeye yönelik projelere yönelik beklentiler ve yabancıların gayrimenkul yatırımlarının önünün açılması ile daha da gözde olacağına yönelik tahminler İstanbul’da konut sektörünün hareketlenmesine neden oldu. Buna bağlı olarak İstanbul’da konut satışları bir önceki çeyreğe göre %31,12, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise %15,9 artış gösterdi. Konut satışlarında batı ve güney kesimlerinde yaşanan artışın doğu ve güneydoğu bölgelerinde kaydedildiği de belirgin bir şekilde gözleniyor. Nitekim, bir önceki çeyreğe göre kıyaslama yapıldığında Erzurum, Erzincan ve Bayburt’u kapsayan TRA1’deki konut satışlarındaki artış %30,79 olurken, Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan’ı kapsayan TRA2’de %24,06’lık artış yakalandı. Rakamlar konut satışlarının ülke genelinde artmaya başladığını göstermekte, bununla birlikte bazı bölgelerin gayrimenkul yatırımı için daha fazla dikkat çektiğini ortaya koyuyor.

Yapı izinleri rakamları incelendiğinde inşaat sektörünün yine “akıllı adımlar” attığı görülüyor. Buna göre uzun vadeli adımları atmadan önce küresel gelişmelerin netleşmesini bekleyen sektör, orta vadeli yatırımlarda ise hızlı hareket etmekte. Bunun sonucu olarak göre yapı ruhsatında geçen yıla göre bir düşüş yaşandığı görülürken, yapı kullanım izinlerinde artış oranları yüksek bir düzeyde gerçekleşti. Buna göre yapı ruhsatlarında geçen yılın aynı dönemine göre Ekim, Kasım ve Aralık aylarındaki değişimler sırasıyla %8,51, -%17,49 ve -%64,74 düzeylerinde oluşurken, aynı dilimde yapı kullanım izinleri %26,51, %35,88 ve %3,16 düzeyinde artış kaydetti. Yani inşaat sektörü yeni projelerin işaretçisi olan yapı ruhsatı alımında temkinli davranmış, buna karşın elindeki projeleri bitirme eğilimine giderek yapı kullanım izni alımlarında hızlı bir artış yaşanmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak yılın 4. çeyreğinde 40,2 milyon m² yapı ruhsatı alınırken, 29,94 milyon m² yapı kullanım izni talep edildi.

İnşaat sektörünün 2012 yılında gelişim hızını devam ettirmesi için vurgulanan 2B yasası, yabancılara mülk satışı ve kentsel dönüşüm projeleri kritik öneme sahip. Bu kritik unsurların devreye girmesi durumunda içeride inşaat sektöründe hareketliliğin ciddi oranda artması bekleniyor. Aksi durumda ise inşaat sektörünün 2012 yılında hız kestiği görülebilir.