Unutulmuş Gün

İzmir Karşıyaka Vapur İskelesi’nde Kendine Ait Bir Oda (KABO) tarafından yürütülen İskele Sergileri'nin ikinci edisyonu "Unutulmuş Gün", 31 Mayıs tarihine kadar ziyaret edilebiliyor.

Kendine Ait Bir Oda (KABO), Karşıyaka Vapur İskelesi’nde oluşturduğu kamusal sanat alanında düzenlediği İskele Sergileri kapsamında, Özlem Günyol ve Mustafa Kunt’un Unutulmuş Gün projesine ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyuyor. Frankfurt’ta yaşayan ve 2005 yılından beri birlikte üreten sanatçılar, Nisan ayı boyunca iskelede sürdürecekleri performatif çalışmaları Unutulmuş Gün ile yolcular ve sanat izleyicisiyle buluşacak. Yapım süreci iskelede tamamlanacak eser, Mayıs sonuna kadar izlenebilecek.

Farklı ülkelerde birçok projeye katılan ve yirmiden fazla solo sergi gerçekleştiren Günyol ve Kunt, sanatsal pratiklerinde kimlik, kültürel ve toplumsal aidiyet, dil, medya tarafından iletilen bilgi, güç ve otoritenin temsiliyeti ve çevresel konular gibi toplumsal ve siyasi meseleleri ele alırlar. Bu konuları çeviri, kodlama, yapıbozum, sınıflama, eklemleme ve üst üste bindirme gibi yöntemlerle bağlamlarından kopararak yeniden düzenledikleri bir estetik arayış içindedirler. Baskı, resim, video, heykel ve enstalasyon gibi farklı ifade biçimleri kullandıkları çalışmalarında her zaman sanatsal-estetik bir forma bağlı kalırlar.

Günyol ve Kunt, İskele Sergileri kapsamında yer alan projelerini; üretimi eyleme, sergilemeyi tanıklığa dönüştüren performatif bir çalışma olarak tasarlar. Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencileriyle birlikte çalışılarak tamamlanan eserin üretim süreci bir ay (Nisan) boyunca iskelede akıp geçen zamana eşlik eder. Her gün, on dört farklı gazeteden seçilen kelimeler, bağlamından kopartılarak 8 metrelik bir tuvale aynen aktarılır. Manşetlerden alınan ve bağlamından kopan kelimeler, izleyicide çok katmanlı çağrışımlar uyandırırken, anlamın sabitliğini sorgulayan yeni düşünsel alanlar açmayı amaçlar.

Benedict Anderson, Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması (1983) adlı kitabında, gazetelerin bireylerin aynı haberleri eşzamanlı olarak okumasını sağlayarak ulusal kimliğin inşasında kritik bir rol oynadığını vurgular. Ortak bir dilde yayımlanan gazeteler, toplumun hangi olayları “bizim meselemiz” olarak gördüğünü belirleyerek ulus fikrini pekiştirir. Ancak dijital medyanın yükseldiği bir dönemde geleneksel gazete okuma alışkanlığı büyük ölçüde azalmış, kolektif bilinç yerini daha kişiselleşmiş ve çoğu zaman kutuplaşmış bilgi akışlarına bırakmıştır. Gelinen noktada gazetelerin birer manipülasyon aracına dönüşmeleri de bu mecralara duyulan güveni iyice zayıflatmıştır. Sanatçı ikilisinin bu anlam katmanları üzerine kurduğu proje, gerçeğe zarif bir mercek tutuyor ve izleyiciyi yeniden okumaya davet ediyor.

Özlem Günyol ve Mustafa Kunt’un nesneleri yeniden yapılandırmaya yönelik sanat pratiği düşünüldüğünde, Unutulmuş Gün’ün, gazete haberlerini kelimelere indirgeyerek bir anlamda medyanın ajandasını çıkardıkları M Kitabı (2019) ve harflerini direk olarak gazete başlıklarından alan Bildiğimizi Bilmediğiniz Şeyler Var (2019) çalışmalarıyla güçlü bir bağ kurduğu söylenebilir.

Son dönemlerde gündemin her an değişmesinin etkisiyle “bugünün gündemi dünün gündemini unutturuyor. Yarının gündemi de bugünün gündemini. Bu böyle devam ediyor” bağlamından adını alan Unutulmuş Gün: “Basılı gazeteler dünü bugüne bağlarken, Unutulmuş Gün ise dün ile bugünü bir sonraki güne taşır. Farklı yönelimlere sahip gazetelerin manşetlerini bir tür sindirim sürecinden geçirerek geriye kalanları kalıcı olarak işaretler.”

İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sanat Dairesi Başkanlığı ve İZDENİZ’in girişimiyle geçtiğimiz yıl hayata geçen, Kendine Ait Bir Oda’nın (KABO) kamusal alanda düzenlediği İskele Sergileri ikinci edisyonu kapsamında gerçekleşen sergi, Nisan-Mayıs 2025 tarihlerinde Karşıyaka Vapur İskelesi’nde izleyicinin beğenisine sunuluyor.