Satın Alma, Bodrum Sağlık Vakfı Fizyoterapi ve Hidroterapi Merkezi Ulusal Mimari Proje Yarışması

Bark Architects'in "Bodrum Sağlık Vakfı Fizyoterapi ve Hidroterapi Merkezi Ulusal Mimari Proje Yarışması" için tasarladıkları proje, satın alma ödülü kazandı.

Proje Raporu:

Tanı-Tedavi-Süreç

Bir sağlık yapısı hakkında düşünmeye başladığımızda, genellikle tanı konulan hastanın cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymaması durumunda, iyileşme sürecini bireysel yaşam alanında ilaç tedavisiyle sürdürdüğü ve rutin kontrollerle şikayetlerinden kurtulduğu görülür. Terapi merkezlerini bu yapılardan ayıran temel fark, tanı ve tedavinin aynı mekânda, belirli bir süreç boyunca devam etmesi, terapötik bir ilişkinin kurulması ve hastanın tepkilerinin izlenerek bir sonraki tedavi adımının bu gözlemler doğrultusunda şekillendirilmesidir.
Dolayısıyla, bir terapi merkezinde tedavisine başlanan hastanın, belirli bir süreç boyunca ve düzenli aralıklarla mekânı ziyaret ederek iyileşmesi beklenir. Bu iyileşme süreci, terapi mekânını bir hastane yapısından ayırarak sınırlı bir kamusal alan ve aynı zamanda kişisel bir anı mekânına dönüştürür. Bu doğrultuda önerimizi geliştirirken, mekânın iyileştirici etkisini arttırmak ve alternatif mekânsal ilişkileri de kurmak adına kentsel-kamusal bağlantılarını kurarak başladık.

Kentsel Kararlar:

1. Park-Sokak-Terapi

Mevcut arazi, üç yolun birleştiği bir yay üzerinde yer almakta ve imar planında ibadet alanı olarak tanımlanmış komşu parsel ile bir köşe paylaşmaktadır. Hemen arkasında yükselen eğimli bir boşluk ve kuzeybatı hattı boyunca uzanan irili ufaklı park alanlarıyla çevrilidir. Önerilen yapılaşmanın, bu parklar arasındaki bağlantıyı zayıflatmaması için yarışma alanından geçen bir kamusal park-sokak aksı önerilmiştir. Bu aks, çevresel ilişkileri güçlendirmeyi ve alanın kamusal kullanımını artırmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda programla kuracağı potansiyel ilişkiler tartışmaya açılmıştır.

2. Zemin Arayışları / Arazi Tektoniği / Teraği Zeminleri

Mevcut arazi ve yapılaşma koşullarının getirdiği parametrelerle fizyoterapi ve hidroterapi programlarını tek bir zeminde çözmek yerine, iki farklı zemine yayarak mekânsal ve kentsel zenginlik ihtimallerini artırmayı amaçladık. Bu doğrultuda, proje alanının kot aldığı yol olan Paşa Dede Caddesi kuzeybatı kısmında +76.00 kotlarına kadar düşerken, güney uca doğru +79.50 kotlarına ulaşmaktadır. Programı, bu kotlar arasında iki zeminle bağlamayı önerdik. Üst zemin kat, arazinin güney ucundaki +80.00 kotu, alt zemin kat ise caddenin kuzeyinden kot alan +76.50 kotlarıdır. Böylece, kentsel ilişki kurulan park ile yapısal ilişkiyi de güçlendirerek, üst zemin kat bütüncül bir mikro kent mekanına dönüştürülmüş oldu.

3. Çoklu Zeminler ve Mekansal Ayrışma

Yapının iki zemine oturtulması, programsal parçalanmayı önerirken aynı zamanda acil durumların hızlı ve etkili bir şekilde çözüme ulaşmasını amaçlayarak mekânsal organizasyonu güçlendirmemize olanak sağladı. Bu doğrultuda, +76.50 kotunda yapının Giriş, Yönetim, Poliklinik ve Hidroterapi bölümlerini konumlandırdık. Bu konumlandırmayı yaparken, parsel alanının izin verdiği şekilde yapıyı bir pergel gibi açarak acil durum ve hasta yanaşma alanını tanımlandı. Aynı zamanda, bu açısal ayrımı programın farklı bölümleri arasında sürdürerek Yönetim/Personel Bloğu ile Hasta/Ziyaretçi Sirkülasyonu ayırılmış olundu.

4. Çoklu Zemin-Çoklu Bahçe-Görsel İlişki

Mekânsal kurgunun zenginleşmesi ve sürekli iyileşme hissinin pekiştirilmesi adına terapi süreci boyunca hastanın etkileşim kuracağı, iç bahçeler önerilmiştir. Bu bahçeler yarı açık mekanlar olup bahçeyi çevreleyen mekanlar için hem bir iklim separatörü hem de bir doğal terapi alanlarıdır. İşletmenin önerileri neticesinde gelişecek bu bahçeler yapısal olarak toprak alanlardır. Aynı zamanda 2 zemin arasında görsel ilişkiyi de pekiştiren bu bahçeler yapının kesit ilişkilerini güçlendirmiştir.

a. Etkinleştirici Bahçe

Bu bahçe iki kotta da giriş alanıyla doğrudan ilişki kurarak ziyaretçinin bekleme eylemi sürecinde alternatifli bir boşluk deneyimlemesini amaçlar. Aynı zamanda bir kolu yönetim bloğunun muhtelif birimlerini de tutarak personel dinlenme odasına bakar. Mekânın asıl aktörleri olan sağlık çalışanlarının da bu boşlukla doğrudan ilişki kurmaları önerilmiştir.

b. Terapi Bahçesi

Hidroterapi havuzlarının baktığı en büyük 2. Bahçe alanıdır bu bahçe havuz alanın yarattığı nemi de azaltacak bitkilendirmeyle hem bir gün ışığı separatörü hem de doğal bir terapi alanı tanımlar.

c. Onarıcı-Restoratif Bahçe

Bu bahçeler dinlenme alanları ve polikliniklerle ilişkilenmektedir. Daha sakin gündelik kullanımlarda dingin boşluklara dönüşebilir.

5. Sirkülasyon

İki kota oturmuş terapi merkezinden +80.00 kotunda yer alan Fizyoterapi merkezi zemini 2 noktada kotu bulmaktadır. Bunlardan ilki güney uç olan arazinin yükseldiği yer olup araç girişi için müsait olduğu için olası acil durum giriş-çıkışları ve personel girişi buradan önerilmiştir. Diğer kot ise park-sokak ile Dumlupınar caddesinde t.z.k:+81.50 olan noktadan yaklaşımdır. Bu yaklaşım gündelik kullanım için önerilmiştir.

6. Alternatif Mekanlar

+80.00 kotunda şev üstünde ürettiğimiz park-sokak ve fizyoterapi merkezi zemin kotu alanını tutan mekâna yoga ve pilates salonu önerilmiştir. Alet ve cihaz yoğunluğu diğer birimlere göre kolay depolanabilir bir alan olması ve park geçişiyle doğrudan ilişki kurması adına önerilen mekân doğrudan geçişe açılabilmekte, Şartnamede de bahsi geçen ‘Bodrum Sağlık Vakfı’nın sürekli düzenlediği etkinliklere ev sahipliği yapma potansiyelinde önerilmiştir.

7. Strüktür

Yapı strüktür olarak kesitte 2 parçada çalışmaktadır. Bu parçalardan ilki iki zemini birbirine bağlayan betonarme karkas sistem diğeri de bu karkas sistemin üstüne oturan ve bazı yüksek hacimli mekanların iklimlendirmesinde de pasif görevler üstlenen ve yapının arkitektonik karakterini de tanımlayan ‘ahşap saçak Yapı’dır.

8. Pasif İklimlendirme

Ahşap strüktürün sağladığı mekânsal potansiyeller irdelenmiş ve çeşitli mekanlarda çalışan hava bacaları, gölgelik alanlar ve korugan iklim separatörleri arayışları olmuştur.