Katılımcı, ÇEDBİK Sürdürülebilirlik Fikir Yarışması – 2024

Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği’nin düzenlediği "ÇEDBİK Sürdürülebilirlik Fikir Yarışması - 2024 Yaşam Alanı Tasarımı” sonucunda; Helin Gündem, Şükrü Köse, Osman Kılınç, Yunus Emre Ermiş ve Halit Akman'dan oluşan yarışma ekibi, “Döngüsel Modülarite” adını verdikleri projeleriyle katılım sağladı.

DÖNGÜSEL MODÜLARİTE

Işınsal Dağılım ve Modüler Eklemlenme Şemalarının Sürdürülebilirlik Odaklı Kombinasyonu İçin Özgün Bir Hareketli Sistem Önerisi.

Modülerlik ve döngüselliğin mimari tasarıma entegrasyonu, sürdürülebilir yapı uygulamalarında kaynak verimliliğini vurgular, yapıların uzun ömürlülüğünü ve uyarlanabilirliğini teşvik ederek çağdaş sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlanır. Modüler tasarım ilkeleri, kolayca yeniden yapılandırılabilen veya genişletilebilen binaların yaratılmasını kolaylaştırırken, dairesel altlığı esas alan döngüsellik teması enerji israfını en aza indirmeye ve yaşam döngüsünün verim değerlerini en üst düzeye çıkarmaya odaklanır. Önceden üretilmiş bileşenlerle karakterize edilen modüler yapı, montaj, söküm ve lojistik açısından pratiklikler sunar. Passarelli, dairesel tasarım ilkelerinin modüler yapı ile entegrasyonunu, bu metodolojinin sonuçlarını ve kriz senaryolarında pratik uygulamaları geliştirmek için etkili birleşimlerin desteklenmesi gerektiğini vurgular (Passarelli, 2022). Dairesel tasarım tekniklerini modüler sistemlere dahil ederek, mimarlar yaşam döngülerinin sonunda yeniden kullanılabilen veya geri dönüştürülebilen malzemeler kullanan binalar tasarlayabilir (Tabrizi ve diğerleri, 2023). Modüler bina sistemlerinin dairesellik ilkeleriyle uyumlu hale getirilmesiyle karbon ayak izinin azaltılabileceğine dair optimizasyon süreçleri, iklim değişikliği ve kaynak kıtlığı kaynaklı sorunlara çözüm sunabilir (Al-Obaidy ve diğerleri, 2022). Tipik Bauhaus yaklaşımının çağdaş yorumları, sürdürülebilir kaynaklı malzemelerin kullanımını ve döngüsel tasarımı birlikte ele alarak verimi maksimize edebilir (Husgafvel & Sakaguchi, 2023). Prefabrik modüllerin ve yerel malzeme kullanımının sağladığı mobilite, yakın gelecekteki konut tasarımlarında belirleyici olabilecek esnekliktedir.

Proje, Antalya Kumluca merkezi, Alakır Çayı ile Gavur Deresi’nin dağlardan sürükleyip getirdiği alüvyonlu bir ova üzerinde kurulmuştur. Üç tarafı dağlarla çevrili Kumluca, güneyde denizin hemen gerisinden kuzeye doğru 15 km. kadar uzanarak Datlık mevkiinde son bulan verimli bir ova üzerinde yer almaktadır. Morfolojik ünitelerin kısa mesafelerde farklılık göstermesi fiziki coğrafya açısından zengin bir palet sunar. Çemberin izdüşümü olarak zemin katta ve birinci katta konumlanan omurga, hem avlu için açık/yarı açık/kapalı bir çevreleyici, hem bir eliptik teras, hem de esnek ve kademeli membran çözümüyle bir doğal ventilasyon elemanı olarak çalışır. Kütlenin dışında yer alan diğer yürüyüş yolları ve amfi de tasarım yaklaşımı bakımından biçimsel ve işlevsel tutarlılığı destekleyerek topografyaya yayılır. Mikro sera modülleri, bitki yetiştirme aparatlarının takılıp çıkarılmasına imkan veren strüktürüyle bir güneş kırıcı eleman ve ısıl cidar olarak da çalışır. Bu biyofilik yaklaşım, modüller döndüğünde alınacak hakim güneş açısına göre farklı mikro sera modüllerinin farklı cephelere takılması ile farklı senaryolara uyarlanabilir ve prefabrik bağlamda geliştirilebilir hale gelir. Membran yoluyla, çemberin altındaki açık/kapalı alan oranı değiştirilebilir. Kütleler, açılmak üzere hareketlendiğinde, önce çember altındaki ray detayına tutunabilmek için geriye doğru hareket eder, ardından modüllerdeki ve çemberdeki ray detaylarının kenetlenmesiyle çember eksenindeki dairesel hareket gerçekleşir. Modüllerin güneyinde yer alan membranlar, yerel malzemeden üretilmiş kayar ahşap paneller, mikro sera modülleri ve termal kütleler ile çemberi esnek bir kurguyla çevreleyen membran, kışın ısıl korunum, yazın da doğal ventilasyon açısından yüksek verimlilik değerleri sunar. Suyla ve meyve bahçeleriyle ilişki kuran enerji ve kompost döngüsü yeraltındaki eliptik sistemi besler.