Formu Kutsayan Mimar: Carlo Scarpa

Eski zanaatları modern üretim teknikleriyle birleştirmesi ve en doğru malzeme seçimleriyle bilinen Carlo Scarpa, 20. yüzyılın son zanaatkar mimarlarından biri.

Carlo Scarpa, Frank Lloyd Wright’ın çizimlerini inceliyor. (1954) Görsel:  Mario De Biasi

Zamanının en esrarengiz ve takdir edilmeyen mimarlarından biri olan Scarpa, Venedik Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık okuduktan sonra İtalyan Hükümeti tarafından yürütülen mimarlık sınavına girmeyi reddediyor ve bunun sonucunda resmi olarak mimarlık yapmasına izin verilmiyor.

Tomba Brion (1978) Görsel: Marco Vedana

Venedik ve Japonya kültürlerinin, malzeme, peyzaj ve tarihinden büyük ölçüde etkilenen İtalyan mimar, aynı zamanda bir cam ve mobilya tasarımcısı. Olağanüstü bir hammadde anlayışına sahip olan Scarpa, 1933’ten 1947’ye kadar, mimar olarak kariyerine başlamadan önce Venedik camının en önde gelen üreticilerinden biri olan Venini Glassworks’ün müdürlüğünü yapıyor.

Fondazione Querini Stampalia, Venedik (1961)

Mimarlığı en ince detayından bütününe değin, bir zanaatkar inceliğiyle ele alarak sanatsal bir boyuta ulaştıran Scarpa’nın mimarlığının temasını sınır, algı, ayrıntı, ölçü ve bezeme sanatı  oluşturuyor.

Museo Di Castelvecchio, Verona (1958-1974 Carlo Scarpa tarafından restorasyonunun tamamlanması)

Sergio Los tarafından ‘Architetto-poeta’ yani şair mimar olarak tanımlanan Scarpa’nın tasarımları morfolojik olarak incelendiğinde, katmanlaşmayı tasarımsal bir ilke olarak kullandığı açık şekilde görülebiliyor. Scarpa, özellikle sergileme mekanları ve bazı restorasyon projelerinde duvarları, yeri ve tavanı değişik malzemelerle tabakalar halinde giydirerek farklılaşmış mekanlar yaratıyor.

Tasarımsal prensip olarak katmanlaşma, Scarpa’nın binalarında sadece mekansal ve malzeme bağlamında karşımıza çıkmıyor. Katmanlaşma, malzemeyi yalnızca formel nitelikleriyle değil duyumsal, algısal yönleriyle de kullanması gibi, bellek ile bağlantılı. Yani fiziksel olmayan anıştırmalar olarak da karşımıza çıkıyor.

Villa Ottelenghi (1978)

Scarpa’nın mimarisi, eski ve tarihi olana saygı duymayı başarırken, aynı zamanda yeni ve modern tasarım detaylarını da sunuyor. Bu bakımdan çalışmaları, zamanın değişikliklerine son derece duyarlı, hepsi dikkatli bir malzeme seçimi ve kombinasyonuyla şekilleniyor.

Carlo Scarpa, Japonya’nın Sendai kentinde beton bir merdivenden düşerek yaralanması sonucunda 10 gün hastanede verdiği yaşam mücadelesinin ardından 1978 yılında vefat etti.

1984’te İtalyan besteci Luigi Nono, A Carlo Scarpa, Architetto, Ai suoi infiniti possibili isimli bir beste yaparak ünlü mimara adadı.