- 2 Şubat 2021
- 6461 defa okundu.
Satın Alma, Bursa Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Proje Yarışması
PROJE RAPORU
KENTİN SIFIR KOTU
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda, ilk başkent olan Bursa, şehircilik imarı konusunda da diğer Osmanlı kentlerine de örnek olmuştur. Bu kapsamda, Bursa’da İslam geleneğine uygun vakıflar inşa edilmiştir. Vakıflara gelir getirmesi amacıyla oluşturulan yapılar arasında hanlar da bulunmaktadır.14. yüzyıldan itibaren Bursa ticarette odak noktası olmuş, mahalleler hanların etrafında konumlanarak bir yol ağı ile çarşıya bağlanmıştır. Çarşı, sadece ticaretin yapıldığı zanaat ve ticaret dükkânlarının bulunduğu bir alışveriş merkezi değildir. Aynı zamanda toplanma mekânı olarak kullanılan, topluma yönelik idari ve sosyal kararların alındığı camisiyle, gelen yolcuların dinlenmesi için yapılan hanı, alışveriş niteliğinde bedesteni, eğitim verilen medreseleri, temizliğin sembolü hamamları ile tüm sosyal ve kültürel faaliyetlerin yürütüldüğü kentin kalbi olmuştur.
Günümüzde Hanlar Bölgesi ticaret fonksiyonunu hala sürdürmekte ve yaya hareketliliği oldukça üst düzeydedir. Tarihi kent merkezi vaziyet izinde her ne kadar yapı yoğunluğu fazla bir bölge gibi görülse de zemin katlarda bir çok boşluğu ve geçişleri barındırmaktadır. Bu bölgeyi analiz edebilmek için en doğru yöntem her yapının zemin katı olduğu gibi kentin de bir zemin katı olduğunu bilmek ve yaklaşımları bu doğrultuda oluşturmaktır. Hanlar , çarşılar ve diğer yapılar pasajlar ve sokaklarla bir ağ gibi birbirine bağlıdır. Alana yaklaşımızdaki en büyük yönlendirici de bu bağlantılar ve yayanın hareketi olmuştur.
Bölgenin en önemli sorunlarından birisi Cemal Nadir Caddesindeki trafik düzenlemesidir. Tarihi kent merkezinde bu yoğunlukta bir araç trafiğinin olması sorgulanmıştır. Üst ölçekten alınan ulaşım kararı ile İpek Böceği tramvay hattının yeri yolun karşısına alınıp otobüs yoğunluğunu azaltmak ve toplu taşımayı raylı sistem ile güçlendirmek için tramvay hattının iki yönlü çalışması sağlanmıştır. Hattın karşıya alınması Cumhuriyet Caddesi, Çarşıbaşı Meydanı, Ulucami, Orhangazi Meydanı, Kent Müzesi, Tarihi Belediye Binası ve Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosunun önünden geçen olumsuz yol karakterini değiştirip bu alanların bazılarında meydana açılan duraklar oluşturmasını sağlamıştır. Ayrıca mevcut yol kesitine bisiklet yolu da eklenerek tarihi kent merkezinde yaya-bisiklet ulaşımını da güçlendirmek hedeflenmiştir. Araç trafiği iki şeride düşürülmüş, otobüs yoğunluğu raylı sisteme aktarılmış ve böylece caddenin tophane ve hanlar bölgesi arasında yaya hareketliliğini kesen etkisi kırılmıştır. Hemzemin geçitler ve yavaşlatılmış trafik ile kotların araziye uygun kullanılması yaya ve engelli dostum bir kent merkezini oluşturmayı hedeflemektedir. Yapılan ulaşım ve peyzaj düzenlemeleri ile Balibey Han’ı Çarşıbaşı Meydanı ve diğer hanlar ile eski ilişkisini geri kazandırmak hedeflenmiştir.
Tescilli Merkez Bankası yapısının yıkıldıktan sonra yeniden inşa edilmesi konusunda yapının çevresindeki bitişik nizam dokunun yeni alınan kararlarda korunmaması ve aynı yerinde hiç dokunulmadan yeniden inşa edilecek olan yapının kentle kuracağı ilişkinin zayıf olacağı düşünülerek yeniden inşa edileceği yer eski topografik verilerine ve bağlamına en uygun olacağı düşünülen yarışma alanının ve tarihi kapalı çarşının da bitiş noktası gibi davranan bölgeye taşınması düşünülmüştür. Yapının Çarşıbaşı Meydanı’na bakan cephesine yapılan müdahale ile yapının kesitini kendi meydanına açma ve yapının kendisini ve kesitini sürekli bir sergi gibi alanı deneyimleyen insanlara hissettirmek amaçlanmıştır. Yapının diğer cephe ve plan kurgusu korunarak içerde yapılan ufak müdahalelerle yapıyı hem kendi kimliğine uygun olduğu hem de Bursa kentinin ihtiyacı olduğu düşünülen modern sanatlar müzesine dönüştürmek hedeflenmiştir. Kent merkezinde yer alacak Bursa Modern yapısı ile kullanıcılar tarihi bir deneyim yaşarken aynı zamanda çağdaş sanat çalışmalarına da ulaşma imkanı bulacaklardır.
Etiketler
1 Yorum
Merkez bankasını tekrar inşa etmek için çok çaba sarf edilmiş bir proje… Yeni yerinin Bakırcılar Çarşısıyla ve Kapan Han ile ne tür bir ilişkisi var? Meydan doğal eğimine bırakılarak nasıl değerlendirilmiş? Meydan tanımsız boşluklarla doldurulmuş niteliksiz bir alana dönüşmüş. Cemal Nadir Caddesi’ne bakan niteliksiz yapılarla Pirinç Han’a bakan niteliksiz yapılar arasındaki ayrım nedir? Bir kısmını yıkıp bir kısmını yıkmamadaki sebep nedir?
Ve asıl soru, bu proje nasıl satın alma aldı?