Nevşehir’de Neler Oluyor

Nevşehir'in merkezindeki tarihi Kale Mahallesi, Nevşehir Belediyesi ve TOKİ işbirliğiyle yerle bir edildi. Bu işlem sırasında ortaya çıkan yer altı şehri de tahrip oldu. Proje için 90 milyon lira harcandığı ileri sürüldü.

Şehrin en yüksek tepesindeki tarihi kent dokusu; Nevşehir Belediyesi ve TOKİ işbirliğiyle ve restorasyona muhtaç yapılardan temizlenip, yerine villalar yapılmak üzere temizlendi. Bunun için kalenin çevresindeki 700 bin metrekarelik alanda 300-400 yıllık sivil mimarlık örneği tescilli ve tescilsiz taş evler yıkıldı.

Çoğunluğu yoksul olan mahalleli kent merkezinden çıkarıldı, şehrin dışarısında yer alan TOKİ konutlarından borçlandırılarak ev verildi. Borçsuz olan halk, hem kent merkezindeki evinden oldu hem de her ay borç taksidi ödemek zorunda kaldı.

Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver de 8 Nisan’da yaptığı konuşmada projeyi anlatarak, “TOKİ ile yaptığımız işbirliği ile buradaki hissedarları ev sahibi yapabilme yönünde çalışmalarımız halen devam ediyor. Bugüne kadar 2600 konutu tüm sosyal donatıları ile hak sahiplerine dağıttık. Halende bu yönde konut ve sosyal donatıların üretim çalışmaları devam ediyor.Bu süreçte 419 konut daha yapılarak hak sahiplerine teslim edildi. 754 konutun yapımı devam ediyor. 600 konutta daha sonra yapılacak” dedi.

SIRA TARİHİ CAMİDE

Şu an için Kale’de yıkılmayan sadece camiler kaldı. Onlar da etrafındaki yapıların yıkılmasıyla tahrip olmuş durumda. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından 1716 yılında yaptırılan şehrin en eski camisi Kara Cami de tahrip edildi.

Kale’de bir de Bizans sonrası Meryem Ana Kilisesi bulunuyor. O da ağır tahribat gördü ve tarihi kilise yıkılmaya yüz tutmuş durumda. Kilise yıllar önce Nevşehir Belediyesi’ne tahsis edilmişti ancak buna rağmen restore edilmediği, hiçbir şekilde korunmadığı iddia edildi. İçine rahatlıkla girilebilen kilise defineciler tarafından defalarca kazıldı.

90 MİLYON LİRA HARCANDI

Kentsel dönüşüm için yapılan tüm bu yıkım için 90 milyon TL harcandı. Belediye ve TOKİ’nin yapmak istedikleri villa ve lüks konutlardan oluşan projeler de iptal edildi. Üzerinde kalenin olduğu tepenin altında 5000 yıllık olduğu düşünülen, yeraltı şehri/kaya oyma tepe kent yerleşimi kendini gösterdi ve Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu daha fazla İnisiyatif alamayarak projeyi durdurdu.

Geç kalmış bir durdurma kararı tarihi kenti kurtaramadı. Daha önceden varlığı bilinen yeraltı şehri binaların da yıkılmasıyla iyice ortaya çıkınca Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu bunu görmek zorunda kaldı ve TOKİ’nin söz konusu projesi iptal oldu. Belediye Başkanı Ünver, bu yeraltı şehrinde butik oteller, yöresel el ürünleri satan dükkanlar vb. yapılar kurmayı planladıklarını açıkladı. Üstüne de “antik park” yapacaklarını ifade ediyor.

İNŞAATA İZİN VEREN KORUMA KURULU MÜDÜRÜ BAŞKANIN DANIŞMANI

Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu eski müdürü, Mevlüt Coşkun ve Belediye Başkanı Hasan Ünver’in arasının iyi olduğu ileri sürülüyordu. Coşkun, Hasan Ünver’in uzun yıllardır danışmanlığını da yapıyor. Tüm bu yıkımlar Mevlüt Coşkun, Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu müdürüyken yapıldı. Coşkun hakkında devam eden kamu davaları bulunuyor. Bölgede yaşanılan başka usulsüzlüklerden dolayı da Nevşehir Cumhuriyet Savcısı tarafından kurul üyeleri ve Mevlüt Coşkun hakkında “görevi kötüye kullanmaktan” dolayı 2014 yılında suç duyurusunda bulunmuştu.

Coşkun, Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’ndaki görevinden alındı ve başka bir şehirde bir müzeye müdür olarak ataması yapıldı. “Rütbesi düşürülen” Mevlüt Coşkun emekli olmak zorunda kaldı. Şimdiki görevi Belediye Başkanı danışmanı olarak yeraltı şehri kazısının başında durmak. Yani ikinci tarih talanının başında da yine Mevlüt Coşkun bulunuyor.

Bir taraftan Belediye Başkanı Ünver, “Dünyanın en büyük yeraltı şehrini biz keşfettik” diye konuşma yaparken, aynı alan Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 3. derece arkeolojik sit alanı ilan edilerek inşaata açıldı.

MUAMMER GÜLER’İN YEĞENİ DE PROJEDE İDDİASI

Yine aynı yerde sivil Türk mimarlığı örneği niteliğindeki sarı taştan hastane ve şehrin meydanı konumundaki hastane bahçesi de yıkıldı. O mekan insanların dinlenip çay içtiği, kentin nefes alma alanıydı. Nevşehir merkezde bulunan söz konusu alan çok kıymetli arsalar arasında gösteriliyordu.

Belediye yeni hizmet binasına ihtiyacı olduğunu söyleyerek hastane kamu alanının kendisine geçirilmesini istedi ve hastaneyi yıkarak yerine şehrin ölçeğine ve dokusuna aykırı olan bir gökdelen yaptı. Bu gökdelen belediye binası olarak kullanılacak dendi ancak kaba inşaat safhasında Muammer Güler’in yeğenine ait olduğu ileri sürülen Dorak Turizm’e 36 milyon liraya satıldı. Yetkililer bu rakamın arsa rayicinin bile altında olduğunu dile getirdi. Hem kamu malı özelleştirilip yok fiyata satılmış oldu hem de kentin tarihi görünümü tamiri mümkün olmayan bir şekilde yok edildi.