Katılımcı, Tevfik Sırrı Gür Stadyumu ile Çamlıbel Limanı Fikir Projesi Yarışması

PROJE RAPORU

JÜRİ RAPORU

3. ELEME

38 SIRA NUMARALI PROJE:
Stadyum alanının kuzeyinde öngörülen spor müzesi ve istasyon binası ile kruvaziyer limanı birbirine bağlayan ve aynı şekilde kruvaziyer limanı ile Atatürk Evini referans alacak şekilde yaya aksları ile bütünleştirilmesi, Cumhuriyet Meydanının altında yolun batırılması ve ulaşım bağlantısı olumlu bulunmuştur. Proje alanı bütününde Tramvay hattı oluşturulması olumlu bir çözüm olarak görülmüştür. Kent-deniz ilişkisi ve Müftü Deresi, kıyısında teraslar düzenlenmesi olumlu bulunmuştur. Buna karşın, proje sunumunun genel olarak fazla grafik olması, Stadyum alanında önerilen aktivitelerin, kıyı ile ilişkinin sağlanamadığı, Çamlıbel alanına ilişkin bir öneri geliştirilmemiş olması, İsmet İnönü Bulvarı’nın güneyinde, arıtma tesisi komşuluğunda karavan parkı önerisi olumsuz bulunmuştur. Proje 5/2 oy çokluğu ile elenmiştir. (Karşı oy: L.Ü. – Ş.A.)

PROJE RAPORU

KENTSEL TASARIM YAKLAŞIMI

Mevcut Durum

Proje alanı Mersin’in ana kıyı omurga aksı üzerinde konumlanmış olup 77.7 ha büyüklüğündedir. Proje alanı içerisinde kıyı boyunca uzanan Tevfik Sırrı Gür Stadyumu, askeri alanlar ve lojmanları, doğal ve tarihi sit alanları, arıtma tesisi (MESKİ), balıkçı barınağı, liman bölgesi ve geçmişten günümüze Mersin’in kimliğinde önemli yer taşıyan Cumhuriyet Meydanı yer almaktadır.

Öneri Proje Alanı

Proje kapsamında Mersin’in tarihi ve kültürel değerleri, doğal yapısı ve kentsel belleği göz önünde bulundurularak, Cumhuriyet Meydanı yeniden tasarlanmış ve bu kent meydanı ile birlikte çalışan bir omurga kurgulanmıştır. Cumhuriyet Meydanı ile başlayan bu kentsel omurga, yeni kent meydanı olarak tasarlanan ve eski Tevfik Sırrı Gür Stadyumu yerinde konumlanan Mersin Yeşil Meydan ile güçlendirilmiştir. Bu omurga üzerinde farklı kamusal açık mekân kullanımları, kültürel ve mekânsal çeşitlilik sağlayan kullanımlar ön görülmüştür. Öngörülen mekânlar ve kent meydanları, proje alanı içerisinde yaya promenadı ile güçlendirilmiş ve sürekliliği olan açık ve kapalı alan kurgusu yaratılmıştır.

Alan Yerleşim Stratejisi

Proje alanı temel olarak üç aşamada kurgulanmıştır.

İlk aşamada alanın mevcut dokusu ve özellikleri incelenerek tasarım kurgusu oluşturulmuştur. Bu kapsamda ilk olarak alan içerisinde önemli yere sahip olan üç bölge tanımlanmış ve bu alanlar ile birlikte çalışabilen ana yaya dolaşım aksı tasarlanmıştır. Bu alanlar Cumhuriyet Meydanı ve Atatürk Evi, yarışma kapsamında beklenen ve eski Tevfik Sırrı Gür Stadyumu yerine yapılması planlanan yeni kentsel meydan ve Liman Bölgesi olarak belirlenmiştir. İlk aşamada dolaşım aksı içerisinde Mersin için tarihi önem taşıyan Atatürk Caddesi de kurgulanarak tasarım alanının kimliğinin güçlendirilmesi amaçlanmıştır.

İkinci aşamada proje kapsamında belirlenen odak bölgeleri tasarlanmış ve bu bölgelerin formu belirlenmiştir. Oluşturulan toplanma alanlarının, yarışma kapsamında öngörülen omurga ile bağlantısı sağlanmıştır. Bu kapsamda “Cumhuriyet Meydanı” çevresinde yer alan Rum Ortodoks Klisesi, Vali Konağı, Mersin Kültür Merkezi ve Atatürk Evi gibi önemli yapılar göz önünde alınarak biçimlendirilmiştir. Yeni kent meydanı ise (Mersin Yeşil Meydan) eski Tevfik Sırrı Gür Stadyumunun tarihsel gelişimine referans verecek şekilde kurgulanmış, istasyon ve spor müzesi binası ile alanın kullanımı güçlendirilmiştir. Liman bölgesi halkın kullanımına öncelik verecek şekilde çarşı, halk plajı ve spor alanları ile birlikle tasarlanmıştır.

Üçüncü aşamada ise alan içerisinde alanın tasarım ve kullanım bütünlüğünü sağlayacak diğer kullanımlar belirlenmiştir. Bu alanlar karma rekreasyon alanı, açık ve kapalı spor alanları, Akdeniz Canlıları Rehabilitasyon Merkezi, eğitim kumsalı, karavan parkı, Mersin kent plajı ve balıkçı barınağı gibi kentin belleğinde yer alan özelliklerin güçlendirilmesi ve gün ışığına çıkarılması planlanmıştır.

Üst Ölçek Ulaşım Sistemi

Proje alanı ve üst ölçek ulaşım bağlantıları, taşıt ve raylı sistem olmak üzere iki bağlamda kurgulanmıştır. Proje alanının raylı sistem bağlantısı kurgulanırken, Mersin için hazırlanan raylı sistem projesi göz önünde buldurulmuştur.

Proje alanı kapsamında Cumhuriyet Meydanını ve Mersin Yeşil Meydanı birbirine bağlayan Nostaljik Tramvay önerilmiştir. Öngörülen nostaljik tramvay Atatürk Caddesi üzerinde kurgulanarak hem caddenin canlandırılması amaçlanmış hem de Mersin hafif raylı sistem ile bağlantısı oluşturulmuştur. Bu bağlamda hafif raylı sistem projesi ile belirlenen İstiklal ve Belediye İstasyonları nostaljik tramvay ile birlikle çalışan önemli aktarım noktalarıdır.

Taşıt yolu sistemi incelendiğinde ise mevcut durumdan farklı olarak iki farklı öneri getirilmiştir. İsmet İnönü bulvarının Cumhuriyet Meydanı ile kesiştiği bölgede, İsmet İnönü Bulvarı için zemin altı geçiş önerisi getirilmiştir. Bu öneri ile Cumhuriyet Meydanının kıyı ile bağlantısı güçlendirilmiştir. İkinci olarak Atatürk Caddesinin kesiti yeniden kurgulanarak, mevut iki şeritten bir tanesi Nostaljik Tramvay için kullanılarak, Atatürk caddesi tek şerit ve tek yön olmak üzere, yaya öncelikli yol olarak kurgulanmıştır.

Alt Ölçek Ulaşım Sistemi ve Otopark Alanları

Proje alanı içerisinde Mersin kent bütününe hizmet verecek açık ve kapalı otopark alanları önerilmiştir. Kıyı turizm için katkı sağlayacak Karavan Otoparkı; spor alanı, liman bölgesi ve Mersin Yeşil Meydana hizmet verecek açık otopark alanları tasarlanmıştır. Cumhuriyet Meydanı altında ise kent merkezine ve kıyı kullanımına hizmet verecek 14.000 m2’lik kapalı otopark alanı tasarlanmıştır.

Yaya ve Bisiklet Ulaşımı

Proje alanı için öngörülen ve üç önemli bölgeyi birbirine ana yaya arteri tasarlanmıştır. Ana yaya arteri üçgen şeklinde olup, proje alanı için önem taşıyan üç farkı bölgeyi birleştirmektedir Ana yaya arterinin bağlantı sağladığı bölgeler aşağıdaki gibidir;

• 1. Bölge: Cumhuriyet Meydanı, Vali Konağı, Atatürk Evi, Ortodoks Kilisesi
• 2. Bölge: Mersin Yeşil Meydan, Mersin Spor Müzesi ve Nostaljik Tramvay İstasyon Binası
• 3. Bölge: Liman, Liman Çarşısı, Mersin Kent Plajı ve Balıkçı Barınağı

Bu bağlantılar dâhilinde ana yaya arterinin en önemli akslarından birini Atatürk Caddesi oluşturmaktadır. Ayrıca alan içerisinde kurgulan yeşil alan sistemi ile birlikte çalışan alt ölçekli yaya yolları alanın kurgusal bütünlüğünü tamamlamaktadır.

Alanda öngörülen bisiklet ulaşımı ise öngörülen ana yaya arteri ile birlikte çalışmaktadır. Kentsel ulaşım sistemi bağlamında, Liman ve İstasyon binası arasındaki ulaşım bağlantısını güçlendirmekte ve çeşitlilik sağlamaktadır.

Yeşil Alan Sistemi

Proje alanı içerisinde tasarlanan yeşil alan sisteminde çeşitliliğe önem verilmiş ve farklı kullanımlar önerilmiştir. Bu bağlamda alanda özel peyzaj tasarım alanları, pasif yeşil alanlar, piknik alanları ve açık spor alanları tasarlanmıştır. Özel peyzaj tasarım alanlarından en önemlisi Mersin Yeşil Meydan olarak belirlenmiştir. Mersin Yeşil Meydan, Mersin tarihinde bu alanda yer alan iki önemli stadyumun izlerini taşımaktadır. Bu kapsamda özel peyzaj tasarım alanı olarak belirlenmiştir. 2. derece doğal sit alanının bulunduğu bölge ise karma rekreasyon alanı olarak tasarlanarak hem kentin bütününe hizmet vermesi amaçlanmıştır. Yeşil alan sitemi içerisinde yer alan piknik alanları gerek kent meydanına gerek ise alan içerisinde tasarlanan karavan parkı kullanıcılarına hizmet vermektedir.

Önemli Alanlar

Proje alan destekleyen önemli açık ve kapalı alanlar aşağıda kısaca incelenmiştir;

• Cumhuriyet Meydanı: Meydan içerisinde yer alan tasarım ögeleri ile birlikte resmi tören alanı olarak tasarlanmıştır. Meydan dikdörtgen formunda olup Mersin kıyısına kadar uzanmaktadır. Meydanı çevreleyen kullanımlar ise resmi kurumlar ve rekreasyon alanları ve ana yaya aksı olarak tasarlanmıştır. Meydan çevresinde yer alan Mersin Kültür Evi, Vali Konağı, Rum Ortodoks Kilisesi, Atatürk Evi gibi önemli yapılar ile birlikte kent bütününe hizmet eden bir odak noktası niteliğindedir.
• Mersin Yeşil Meydan: Mersin Yeşil Meydan, Tevfik Sırrı Gür Stadyumunun yerine konumlanmıştır ve stadyumun izleri meydanın ana formunu belirlemektedir. Bu alan özellikle festival, sergi gibi sanatsal ve kültürel işlevlere olanak sağlayacak şekilde düzenlemiştir. Alanın çukur formda olması ve kent çayırı olarak düzenlenmesi hem tasarım açısından farklı bir boyut sağlamakta hem de kentsel etkinlik bağlamında çok kullanımlı bir fonksiyona olanağı vermektedir.
• Kent Merkezi Karma Rekreasyon Alanı: Bu alanın 2. derece doğal sit alanı olması nedeni ile karma rekreasyon alanı olarak tasarlanmıştır. Alanın içerisinde, özel peyzaj tasarım alanları ile birlikte kurgulanan çay bahçeleri yer almaktadır. Karma rekreasyon alanı içerisinde yer alan diğer kullanım alanları ise köpek parkları, yoga etkinlik alanları, tarımsal deneyim alanı, dış mekan aletli spor alanıdır.
• Karavan Otoparkı ve Piknik Alanı: Mersin kentinin kıyı turizmine katkı sağlaması ve canlandırması amacı ile tasarlanmıştır. Akdeniz kıyı güzergahı üzerinde bulunan yarışma alanı, yerli ve yabancı turiste bir durak noktası olacaktır. Bu karavan parkı Mersin’i ziyaret eden turistlere alan içerisinde konaklama yapma imkanı sağlamaktadır. Karavan otoparkı yanında konumlanan büfe ve piknik alanı karavan otoparkını desteklemesi amacıyla kurgulanmıştır.
• Liman Çarşı Alanı ve Köprüsü: Üç önemli odak noktalarından biri olan Liman çarşısı, kentin kıyı kesiminde yeni bir toplanma noktası oluşturulması amacı ile tasarlanmıştır. İçerisinde yer alan kafe, restoran gibi ticari birimler ile birlikte hem Cumhuriyet Meydanına hem de sahilde yer alan kent plajı, balıkçı barınağı gibi önemli alanlara hizmet vermektedir.
• Atatürk Caddesi: Mersin Yeşil Meydan ve Cumhuriyet Meydanı arasındaki bağlantıyı sağlayan önemli bir akstır. Bu cadde üzerinde tarihi ve önemli yapıların olası nedeni ile cadde yaya öncelikli yol olarak yeniden kurgulanmıştır. Gerek Atatürk Caddesinin tarihi kimliği gerek ise bağlantı açısından önemi nedeni ile bu aks üzerinde Nostaljik Tramvay Projesi öngörülmüştür. Nostaljik Tramvay projesi hem iki önemli meydanı birleştirmesi hem de üst ölçekte Mersin Raylı sistemi ile bağlantı sağlaması nedeni ile büyük bir önem taşımaktadır. Ayrıca cadde üzerinde kentlilerin toplanmasına olanak sağlayacak bir kent amfisi düzenlenmiştir.
• Mersin Spor Müzesi: Mersin’in spor ve futbol tarihi hakkında bilgi vermektedir. Özellikte müze içerisinde yer alan futbol bölümü ile kent için büyük önemi olan Tevfik Sırrı Gür stadyumunu hakkında interaktif bilgilendirme yapılması amaçlanmıştır. Mersin Spor müzesinin ayrıca Mersin Yeşil Meydan’da sporun önemini kazandıracak çeşitli etiklikler düzelmesi öngörülmüştür.
• Mersin Kent Plajı: Mersin’in geçmişinde önemli bir yere sahip olan Mersin halk plajı yeniden canlandırılmış ve bütüncül alan tasarım yaklaşımı ile yeniden kurgulanmıştır.
• Akdeniz Canlıları Rehabilitasyon Merkezi: Mersin ili Akdeniz canlıları için önemli durak noktasıdır. Bu merkezin özellikle Mersin Üniversitesi Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ile birlikte çalışması öngörülmüştür. Akdeniz bölgesi içerisinde yer alan su kaplumbağaların yüzde 75’inin Mersin kumsallarına yuva yapmaktadır. Bu kapsamda gerek halkın bilinçlendirilmesi gerek ise merkezin yanında bulunan kumsal alanında su kaplumbağalarının üreme süreçlerini canlandırıldığı bir eğitim alanı kurgulanması amaçlanmıştır. Bu merkez ayrıca su kaplumbağaları ile birlikte Mersin ilçesinde yer alan tüm Akdeniz canlılarının korunmasına ve rehabilitasyonunun gerçekleştirilmesinde olanak sağlamakta ve halkın bu konuda bilinçlendirmesini amaçlamaktadır.