AKP sermayeye yol verdi: Yabancılara mülk satışının önündeki engeller kalktı

AKP yaptığı düzenlemelerle ekonomik büyümenin lokomotifi olarak gördüğü inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin önündeki tüm yasal engelleri kaldırarak sermayenin, özellikle de Arap sermayesinin önünü açma gayreti içerisinde.

Bu bağlamda son olarak kabul edilen Mütekabiliyet Yasası nedir ve neler getiriyor?

Her ne kadar serbest piyasa ekonomisi özellikle gelişmiş kapitalist ülkelerden dünyanın geri kalanına yayılan ekonomik krizin etkisi altında olsa da AKP iktidarı piyasacılıkta kararlı. Devletin etkinliğini sınırlandırarak eğitime, sağlığa varana kadar birçok alanı tam gaz sermayeye açarak piyasa düzenini egemen kılan AKP’nin, en kârlı gördüğü sektörler ise inşaat ve emlak.

Dolayısıyla AKP, gelecek yıllar için iktisadi büyümenin motoru olarak gördüğü inşaat ve emlak sektörlerini mümkün olduğunca serbestleştirme, kuralsızlaştırma ve özel yatırımcılara açma gayreti içerisinde.

Özellikle Arap dünyası başta olmak üzere, yabancıların Türkiye’den gayrimenkul edinmesini kolaylaştıran Mütekabiliyet Yasası’nın kabul edilmesinin ardından yapılan yeni düzenlemeler ve reklam filmleri aracılığıyla İstanbul pazarlanıyor.

Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’yi gayrimenkul rantı üzerinden neo-liberal piyasa ekonomisi için önemli bir pazar haline dönüştüren AKP, bu politikanın gereği olarak çeşitli yasal düzenlemeler yapmaya devam ediyor. 5 Mayıs 2012 tarihinde kabul edilen Mütekabiliyet Yasası da bu amaca hizmet eden düzenlemelerden birisi.

Mütekabiliyet Yasası nedir?
Mütekabiliyet Yasası’na göre, Bakanlar Kurulu’nca belirlenen ülkelerin vatandaşı olan yabancı kişiler Türkiye’de taşınmaz mal satın alabiliyor. Özellikle Arap dünyası başta olmak üzere, yabancıların Türkiye’den gayrimenkul edinmesini kolaylaştıran Mütekabiliyet Yasası ile AKP iktidarının 10 yıl içinde 300 milyar dolar yabancı sermaye girişi beklediği öğrenildi.

Mütekabiliyet Yasası’na göre, yabancı uyruklu kişilere satılacak toprak miktarı 12 kat arttırılarak 30 hektara yükseltildi. Düzenlemeyle bir ilçedeki özel mülkiyete ait arazilerin yüzde 10’u yabancılara satılabilecek.

Yasa ile 183 ülke vatandaşı Türkiye’den şartsız gayrimenkul, taşınmaz mal, bina, ev ve arsa satın alabilecek.

Hangi ülkelere, hangi şartlar altında gayrimenkul satın alabiliyor?
Yasaya göre, halen 53 olan Türkiye’den şartsız gayrimenkul edinme hakkına sahip ülke sayısı 129’a çıkarken, 52 ülkeye özel sınırlamalar ve izin şartları getirildi. Bu ülkeler arasında ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Güney Kore ve Monaco yer alıyor.

Suriye, Ermenistan, Kuzey Kore, Küba, Nijerya ve Yemen 181 ülke arasında yer almadı. Bu ülke vatandaşları Türkiye’den gayrimenkul satın alamayacak.

AKP’nin yabancılara gayrimenkul satışında yüksek kâr oranları beklediği düzenlemesi ile İsrail, Çin, Danimarka, Doğu Timor ve Fiji vatandaşlarına bir mesken sınırlaması getirildi. Ürdün’e ise 2 mesken ve 1 işyerinden fazla gayrimenkul satışı yapılamayacak.

Mütekabiliyet Yasası’ndaki dikkat çekici bir diğer nokta ise bazı ülkelere getirilen özel şartlara göre, Rusya ve Ukrayna için “Karadeniz” hassasiyetinin korunması oldu. Bu ülkelerin vatandaşları Karadeniz sahilinde olmamak kaydıyla gayrimenkul edinebilecek.

Gürcistan, Yunanistan ve Bulgaristan vatandaşları ise sahil ve sınır illerinden olmamak kaydıyla Türkiye’den gayrimenkul satın alabilecek.

Zengin körfez sermayesinin olduğu Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt’in yanı sıra Orta Asya’daki Türk Cumhuriyetleri’nden gelecek sermayenin gayrimenkul edinmesinin önündeki engeller kaldırıldı.

Yasaya göre Fas, Mısır, Letonya, Afganistan ve bazı küçük Afrika ülkelerinin de aralarında olduğu yerlerin vatandaşları Türkiye’de tarım arazisi, bağ-bahçe sahibi olamayacakken, İran, Çin, Filistin ve Hindistan’ın da aralarında olduğu 16 ülkenin vatandaşları Türkiye’de gayrimenkul edinebilmek için İçişleri Bakanlığı’ndan izin alacak. Iraklılar ise önce Dışişleri Bakanlığı’na müracaat edecek.

Bayraktar: “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu ile Mütekabiliyet Yasası birbirini tamamladı”
Gayrimenkul ve inşaat sektörlerinin dört gözle beklediği, yabancılara şartsız ve eskisine göre çok daha hızlı mülk satışının önünü açan Mütekabiliyet Yasası’nın mayıs ayında yürürlüğe girmesinin ve ardından beklenen genelgenin yayınlanmasının üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, bir basın toplantısı düzenledi.

AKP ekonomisinin mihenk taşı inşaat sektörü, yabancıların konut alımıyla büyüyor

Bakanı Erdoğan Bayraktar düzenlediği basın toplantısında Yabancılara mülk satışının ayrıntılarını açıkladı.

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu ile Mütekabiliyet Yasasının birbirini tamamladığını ve her iki yasanın ara teknik eleman istihdamı, inşaat malzemelerinin standardizasyonu ve kalitesi açısından ekonomik canlanma yaratacağını ifade eden Bakan Bayraktar, “Bu yasalarla birbirini tetikleyecek bunlar, destekleyecekler. Türkiye gerçekten artık güvenli bir ülkedir. Bugün İngiltere’den, Almanya’dan, İskandinav ülkelerinden, Uzakdoğu’dan, Ortadoğu’dan, birçok ülkenin vatandaşları Türkiye’de yatırım yapmak istiyor, ikamet etmek istiyor. Biz dünyadaki, ülkemizdeki gelişmelere paralel olarak bu yatırım ortamını, iklimini iyileştirmek için ülkemiz menfaatleri doğrultusunda gerekeni yapıyoruz” dedi.

Eski düzenlemede yabancıların ancak uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılıp, tescil edilen taşınmazları yüzde onluk sınırlandırmayla edinebildiklerini hatırlatan Bayraktar, şöyle konuştu:

”Yeni düzenlemede edinime açık alanlar özel mülkiyetin mümkün olduğu alanlar olarak belirlenmiş olup, eski düzenlemedeki imarlı alanların yüzde 10’unu kapsayan sınırlama genişletilerek ilçe yüzölçümünün özel mülkiyete konu alanlarının yüzde 10’u şeklinde belirlenmiştir. Eski düzenlemede, yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazlarla bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni hakların toplam yüzölçümü iki buçuk hektarı geçemiyordu. Yapılan yeni düzenlemeyle, yabancı gerçek kişiler ülke genelinde kişi başına 30 hektarı geçmemek kaydıyla ülkemizde dilediği sayıda mesken, iş yeri, arsa edinebileceklerdir. İş yeri ve konut sınırlaması kaldırılmıştır. Bakanlar Kurulu’na bu miktarı iki katına kadar artırma yetkisi verilmiştir.”

Dünyanın küreselleştiğini, kendilerinin de statükoyu kaldırmaya çalıştıklarını vurgulayan Bayraktar, dünya ekonomisinin artık serbest piyasa düzeninde yürüdüğünü, piyasanın kendi dengesini bulduğunu ve Türkiye’de şu anda gerek arsa ve arazilerde gerekse konut, iş yeri gibi gayrimenkullerin satışında çok sağlam bir yapı olduğunu dile getirdi.