5. Uluslararası Rotterdam Bienali, “Kent Yapmak” Konusuna Odaklanıyor

Nasıl kent yaparız? Kent yapmayı, sosyo-ekonomik ve ekolojik konulara karşılık vererek, nasıl harekete geçirebiliriz?

Bu sorularla, 5. IABR (Uluslararası Rotterdam Mimarlık Bienali) konuyla ilgili herkesi, kamu çalışanlarını, karar mercilerini, politikacıları, tasarımcıları ve vatandaşları davet ediyor. Geleceğimiz kentlerimizin de geleceği, dolayısıyla kentlerin geleceğini hep beraber yeniden ele alalım, kent yapmanın yeni yollarını keşfetmek için bir araya gelelim.

Neden? Sadece son birkaç yılda insanların yaklaşık %80’i, dünya yüzeyinin ortalama %4’lük kısmındaki servetin %90’ının üretildiği yer olan kentlerde yaşıyor olacak. Bu, sorunların ortada olduğu kentlerde geçerli, ama kentler aynı zamanda yapısal çözümlerin de bulunabileceği yerler. Kent bizi daha iyi bir geleceğe götürebilir, ama bunun için şu anda olduğundan daha iyi planlanmalı, tasarlanmalı ve yönetilmelidir. Bizim sorunlarımız kendilerini mekansal olarak ortaya koyuyor ve bu da kentin tasarımını gelecekteki sosyal, ekonomik ve ekolojik gelişme için olmazsa olmaz bir araç haline getiriyor. “Making the City” bu nedenle kriz sonrası dünya üzerine çalışıyor; bildiğimiz dünyadan farklı görünen bir dünya…

Çalışma Biçimi

“Making the City”, ekonomik krizle beraber daha baskılayıcı hale gelen mevcut durumların ifadesiyle başlıyor ve kent yapma sürecine çok disiplinli ve proaktif yaklaşımıyla, yeni planlama stratejilerini özel bilgi ve yerel durumlarda yerleşmiş olan yeni bağlarla bir araya getiren yeni bir güç verme fırsatı yaratıyor.

2010 yılının başından itibaren üç adet uzun soluklu proje başlatmak ve koordine etmek için IABR yerel otoriteler ve ortaklarla beraber çalıştı: Test Sites Rotterdam, İstanbul ve São Paulo. Birbirinden çok farklı üç kentsel durumdaki üç proje… Birisi kriz, boş binalar ve kesat bir emlak piyasası tarafından; ikincisi patlamaya hazır ve ekosistemini tehdit eden bir büyüme tarafından karakterize edilen; ve üçüncüsü de zaten patlamış olan ve şimdi kendini yeniden şekillendirmesi gereken bir kent. Dördüncü bir proje Hollanda’da Altyapı ve Çevre Bakanlığı’nın iş birliği ile hazırlanıyor: Atölye Yapma Projeleri. Atölye bir yıl boyunca Hollanda’daki yedi ulusal mekansal planlama projesinde tasarım araştırması yürütecek.

Bu dört IABR projesinde – Test Sites Rotterdam, İstanbul, São Paulo ve Atölye Yapma Projeleri- katılımcılar “kent yapma” pratiğini, mevcut mekansal sorunlar ile araştırma, tasarım, uluslararası değişim, tartışma ve yansıma sürecini bağlayarak test edecek. Bu araştırma ve geliştirme programlarının sonuçları, projelerle birlikte “Making the City”nin hikayesini oluşturacak olan parçaları bir araya getirecek ve 5. IABR ana sergisinde sergilenecek. Sergiden sonra, sonuçlar projelerin kendilerine geri besleme sağlayacak.

Tartışmalara daha geniş bir içerik yaratmak için IABR, uluslararası projeler için de bir çağrı yaparak, var olan ve kentsel politika, planlama ve tasarımla yeni bir ilişki arayan projelerin peşine düştü. Dünya çapında gelen 320 cevabın 24’ü, 5. IABR’ye dahil edilmek üzere seçildi: Making City as ‘CounterSites’ .

İki yıldan uzun bir süredir yürütülen bu araştırma ve geliştirme programı boyunca, katılan tüm taraflar (yerel ve uluslararası ortaklar, yetkili kamu kurumları, şehir plancıları, araştırmacılar, tasarımcılar ve diğer kamusal ve özel paydaşlar) uzmanlıklarını ve deneyimlerini paylaşmak ve projelere yansıtmak üzere çeşitli şekillerde bir araya geldiler. Bazı toplantılar kapalı, bazıları ise halka açık olarak yapıldı. Urban Meetings (Kentsel Buluşmalar) olarak adlandırılan beş toplantı, Rotterdam’da 2011 sonbaharında gerçekleşti. Bu çalıştaylarda 34 farklı projeden katılımcılar tecrübelerini paylaştılar. Benzer Kentsel Buluşmalar İstanbul ve São Paulo’da da yapıldı.

Program

Projeler kendileri ve değişim-yansıma sürecinin sonuçları, kapılarını 20 Nisan 2012’de Rotterdam NAI’de açacak olan “Making the City” ana sergisinin içeriğinin oluşturacak. Açılışı, haftasonu yapılması planlanan Kentsel Zirve toplantısı takip edecek.

Ana sergiye ek olarak, Rotterdam’da üç sergi daha yer alacak. I Make Rotterdam, Test Site Rotterdam’ın üzerinde ve etrafında (Schieblock ve civarı, Rotterdam merkez bölgesi ve Hofbogen bölgesi); Smart Cities – Parallel Cases 2, NAI’de; ve Delft Üniversitesi Tasarım ve Politika kürsüsü tarafından organize edilen bir sergi de Hofbogen’de açılacak. Making Almere City, Almere kentinde yer alacak ve İstanbul ve São Paulo’da yıl içinde daha ileri bir tarihte açılacak.

Açılış haftası boyunca ayrıca konferanslar, konuşmalar ödül törenleri ve başka aktiviteler de planlanıyor. Kapsamlı bir katalog basılacak ve ulusal yayıncı VPRO’nun iş birliği ile iki hafta boyunca televizyon ve radyoda, ayrıca internet sitesinde ve diğer aktivitelerde yer alacak.

5. IABR’den Sonra

Üç test alanı, 5. IABR’nin bitmesiyle bitmeyecek olan gerçek projelere bağlanacak. Test Site Rotterdam en az 2014 yılına kadar devam edecek ve 6. IABR’nin programının da bir parçası olacak. Test Site İstanbul, Arnavutköy Belediyesi ile IABR arasındaki bir anlaşmayla da destekleniyor. Anlaşma, IABR’yi Stratejik Vizyon ve Eylem Planı’nı ve 2014’e kadar yerine getirilecek pilot projeler için tasarım önerilerini geliştirmekle görevlendiriyor. IABR ve São Paulo Sosyal Konut Müdürlüğü (SEHAB) tarafından düzenlenen Test Site São Paulo, Cabuçu de Cima kent bölgesine odaklanıyor ve hem bölgenin yeni kentsel planı, hem de özel sosyal konut projeleri için kesin girdiler sağlıyor.

Uluslararası Rotterdam Mimarlık Bienali (IABR) Hakkında

Kuruluşundan beri IABR, günümüz dünyasında karşılaşılan “büyük sorunlar”a “büyük çözümler” bulmada mimarlığın rol oynaması gerektiği görüşünü savunuyor. Mimarlar, mesleklerini insanların yaşadığı çevrenin kalitesinin artırılmasına katkıda bulunmak için, bağımsız olarak veya daha efektif bir biçinde diğer disiplinlerle iş birliği yaparak kullanabilir. IABR’nin önemsediği konu bu nedenle geleceğin konut, yaşam ve çalışma ortamının üreticisi olan mimarlık.

IABR bu görüşe dayanarak, yeni uzmanlık ve tasarım yöntemlerine dayanan alternatif ve karşı güçleri harekete geçirmeyi bir sorumluluk olarak görüyor. IABR, profesyonel mimarlık bilgilerini kullanmak için tasarım disiplinlerini sorguluyor ve tasarım araştırmaları yapıp alternatifler geliştirmek için diğer disiplinlerle iş birliği yapıyor.

IABR, gerçek kentsel projelerle gittikçe daha çok ilişkilenen uzun soluklu araştırma ve geliştirme programlarıyla amaçlarına ulaşıyor. Bu araştırmaların sonuçları yurtiçinde ve yurt dışında hayata geçiriliyor ve sonrasında bienalde sergiler, yayınlar, konferanslar, belgeseller ve internet sitesi aracılığıyla mümkün olan en geniş dinleyici kitlesine sunuluyor. Ayrıca, dünyanın dört bir yanından gelen profesyonel meslektaşların, yönetici ve politikacıların, sosyal iş birlikçilerin ve tabii ki bölge sakinlerinin, paydaşların ve halkın katılımıyla, herkese açık tartışmalar düzenleniyor. Mimarlık, her zaman politik, kültürel ve sosyolojik perspektifle etkileşim içinde olsa da, tüm etkinlik ve aktivitelerin başlangıç noktası.

Bu süreç yerel, ulusal ve uluslararası paydaşlardan oluşan bir iletişim ağıyla yakın iş birliğini de içeriyor. Aynı zamanda, ilgili yerlerde uzun vadede efektif sonuçların ortaya çıkmasından emin olunması için büyük bir çaba gösteriliyor. Bienalin sonuçlarını kısmen bir başka formda (daha küçük sergiler veya başka aktiviteler gibi) o yerlere geri götürmek ve projelerin gerçekleştirilmesi IABR tarafından uzun vadede destekleniyor.

IABR bu nedenle bir etkinlik ve bilgi geliştiricisi olarak adlandırılabilir. Bienal, farklı grupları -tasarımcıları, geliştiricileri, girişimcileri, düşünürleri, karar mercilerini, sanatçıları, politikacıları, bilim insanlarını, film yapımcılarını ve diğerlerini- acil ve mevcut yerel sorunlara odaklanmak üzere bir araya getiren uluslararası bir operatör. Yerel tabanlı birliklerle yeni fikirler, bilgi ve beceriler, yansımalar, tartışma ve öneriler geliştiriyor ve uluslararası bir buluşma yeri, araştırma merkezi, katalizör, kolaylaştırıcı ve danışman gibi işleyerek, her iki yılda bir “kent yapmak” için büyük bir sahne, bir platform oluşturuyor.

IABR yapısal olarak Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı, Rotterdam Belediyesi ve Altyapı ve Çevre Bakanlığı tarafından destekleniyor.

Bienalin internet sitesine şu adresten ulaşabilirsiniz: www.iabr.nl
Program ve sergiler hakkında detaylı bilgi için: Etkinlik programı